Τα υποκατάστατα βλάπτουν σοβαρά την υγεία! – Mary’s Notes – Άρθρο της Μαίρης Λεριά

Υποκατάστατο: Οτιδήποτε μπορεί να υποκαταστήσει, να αντικαταστήσει ή να αναπληρώσει κάτι άλλο. Από τα κυριολεκτικά ως προς την ερμηνεία τους υποκατάστατα που σχετίζονται με την ύλη στα μεταφορικής έννοιας υποκατάστατα που αφορούν κυρίως έννοιες συναισθηματικής φύσεως. Την λέξη υποκατάστατο λοιπόν, με την κυριολεκτική της έννοια την πρωτογνώρισα με το που ξεκίνησα να πίνω καφέ. Φραπέ σκέτο, κάπου στα 16 μου χρόνια, με αφορμή τα ξενύχτια των προαγωγικών εξετάσεων του Λυκείου. Ωραία χρόνια. Ανέμελα. Κάπως έτσι αντικατέστησα την ζάχαρη (την “κακιά” την άσπρη την ζάχαρη) που παχαίνει με την εξίσου γλυκιά αλλά χωρίς σχεδόν καθόλου θερμίδες ζαχαρίνη. Η οποία στην συνέχεια αντικαταστάθηκε με την στέβια. Αρχικά σε στερεή μορφή και στην συνέχεια σε υγρή. Υποκατάστατο σταθερό στο πέρασμα των χρόνων. Πίνω καφέδες αμέτρητους στην υγεία της γλυκιάς χαμηλοθερμιδικής στέβιας.

Υποκατάστατο νούμερο 2.
Σόγια. Κόκκινο κρέας σε οποιαδήποτε μορφή, επεξεργασμένο ή όχι σταμάτησα να τρώω στα 8 μου χρόνια. Όχι γιατί αποφάσισα έτσι ξαφνικά να γίνω vegan. Στα 80ς εξάλλου ο όρος vegan ήταν ανύπαρκτος. Η απόφαση της αποχής μου από το κρέας ήταν η αντίδραση μου στο άκουσμα μιας ιστορίας, που διαδραματίστηκε στην περίοδο της κατοχής στην δεκαετία του 40 και την οποία μου διηγήθηκε κάποιος υπερήλικας οικογενειακός φίλος. Κάποια στιγμή λοιπόν αποφάσισα να δοκιμάσω σόγια την οποία οφείλω να σου ομολογήσω ότι δεν λάτρεψα. Του αντίθετου. Τρεις φορές, μαγειρεμένα μπιφτέκια με υποκατάστατο κρέατος στάθηκαν αρκετές για να σιχαθώ την σόγια. Δεν ξαναδοκίμασα.

Υποκατάστατο νούμερο 3.
Καφές ντεκαφεϊνέ. Λάτρη του καφέ δεν με λες. Διεκδικώ όμως επάξια τον τίτλο της tealover. Αγαπώ το τσάι. Χειμώνα καλοκαίρι. Κάποια στιγμή πριν αρκετά χρόνια και ενώ μάλλον το είχα παρακάνει με την υπερβολική κατανάλωση καφέ αποφάσισα στα πλαίσια ενός άτυπου selfcare να με προσέξω και να αντικαταστήσω τον καφέ με ντεκαφεϊνέ. Μόνο που το σκέφτομαι αναστατώνομαι. Πως το έκανα αυτό; Μια εβδομάδα άντεξα στην γεύση του ντεκαφεϊνέ και με σκυμμένο το κεφάλι ζήτησα συγχώρεση από τον αρωματικό βαρύ καφέ μου και αποφασίσουμε να ξαναρχίσαμε την υπέροχη σχέση μας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σε νέες βάσεις όμως. Μειωμένες οι δόσεις.

Υποκατάστατο νούμερο 4.
Ηλεκτρονικό τσιγάρο. Καπνίζω πολλά χρόνια. Η μάλλον κάπνιζα πολλά χρόνια. Στην αρχή αρκετά. Την τελευταία δεκαετία ελάχιστα. Μάξιμουμ δηλαδή 5 τσιγάρα την ημέρα. Κάποια στιγμή αναγκάστηκα να σταματήσω την κακή αυτή συνήθεια λόγω κάποιας θεραπείας. Τα κατάφερα για 3 μήνες. Τότε ήταν που αποφάσισα να δοκιμάσω το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Δεν ενθουσιάστηκα. Το υιοθέτησα ως συνήθεια κατά επιλογή 8 ημέρες και …το διέκοψα. Τι να το κάνω; Εμένα μου αρέσει η όλη διαδικασία. Να βγάλω το τσιγάρο από το πακέτο, να το ανάψω, να το μυρίσω….και ας είναι μόνο ένα το τσιγάρο που θα καπνίσω.
Υποκατάστατα τροφών, καφέδων και κακών συνηθειών. Υποκατάστατα με την κυριολεξία της λέξης που δεν έχουν σημαντικό κόστος στην υγεία μας. Ίσως και κάποια από αυτά να μας ωφελούν. Εξάλλου είναι προσωπική μας επιλογή. Δοκιμάζεις και αν δεν σου κάνει το αποχωρίζεσαι το έρημο το υποκατάστατο. Τόσο απλό. Υπάρχουν όμως και τα άλλα υποκατάστατα. Αυτά που αναγκαζόμαστε να χρησιμοποιήσουμε με την μεταφορική έννοια της λέξης.
Υποκατάστατα στα συναισθήματα, στις σχέσεις, στην επικοινωνία, στην διασκέδαση, στον έρωτα. Η επικοινωνία πλέον στις σχέσεις, στην σύγχρονη κοινωνία, έχει αντικατασταθεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ερωτευόμαστε με τα like, επικοινωνούμε μέσω direct, παθιαζόμαστε μέσω sexting και χωρίζουμε με un follow. Συμβιβαζόμαστε με τα όποια υποκατάστατα από φόβο. Τον φόβο ότι δεν μπορούμε να έχουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε, αυτό που χρειαζόμαστε αλλά κυρίως αυτό που μας αξίζει . Υποκατάστατα συναισθημάτων που αναζητούμε στο φαγητό ή στο αλκοόλ για να καλύψουμε τα κενά της ψυχής. Τα υποκατάστατα πάντα θα έρχονται δεύτερα.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν θα μπορέσουμε ποτέ να αντικαταστήσουν ισάξια την ανθρώπινη επαφή. Τα μηνύματα ηλεκτρονικής μορφής δεν θα μπορέσουν ποτέ να θεωρηθούν υποκατάστατο της ερωτικής επαφής. Το sexting δεν θα μπορέσει ποτέ να αντικαταστήσει τα βλέμματα και το άγγιγμα μιας ερωτικής συνεύρεσης. Η σοκολάτα δεν θα μπορέσει ποτέ να αντικαταστήσει το sex.
Τα υπερφαγικά επεισόδια δεν θα μπορέσουν ποτέ να καλύψουν τα συναισθηματικά κενά.
Μάλλον θα τα μεγαλώσουν και θα προσθέσουν και άλλα κενά. Το αλκοόλ δεν θα λειτουργήσει ως υποκατάστατο καλής διάθεσης και ευφορίας, παρά μονάχα για κάποιες ώρες που όταν περάσουν η μοναξιά θα έχει μεγαλώσει. Τα υποκατάστατα σε σχέσεις, ανθρώπους, συναισθήματά δεν θα λειτουργήσουν παρά μονάχα αν δεχθείς συνειδητά να συμβιβαστείς. Δεν τα πάω καλά με τους συμβιβασμούς. Ούτε και με τα υποκατάστατα. Τα υποκατάστατα βλάπτουν σοβαρά την υγεία. Μισώ τα υποκατάστατα. Εκτός από την στέβια… Την στέβια την λατρεύω.
Εσύ; Πως τα πας με τα υποκατάστατα;