Η Κοινωνία που αναλαμβάνει τις ευθύνες της, οδηγεί, δεν καθοδηγείται – Του Αντώνη Κρυζαλιώτη

Η αντίδραση της πολιτικής ηγεσίας ως συνέπεια του αποκλεισμού της εθνικής οδού από την επέλαση της «Ζηνοβίας» (30/12/2019), που συνίστατο σε καταλογισμό προσωπικών ευθυνών, ήταν θετικό σημάδι των προθέσεών της, στέλνοντας έτσι το μήνυμα —το σωστό μήνυμα— ότι όλοι κρίνονται.

Το ζήτημα, ωστόσο, είναι κατά πόσον αυτού του είδους η αντίδραση θα ήταν δυνατό να γενικευτεί ή, για να το πούμε όπως πρέπει, αν θα μπορούσαν να ελπίζουν οι πολίτες ότι θα αποδίδονται κάποτε ευθύνες· γιατί αποτελεί πάγιο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας —καημό της, καλύτερα— να αρχίσει να «πληρώνει» επιτέλους αυτός που τις προκαλεί προβλήματα· η ατιμωρησία πρέπει να σταματήσει! Με απλά λόγια, όταν ο κρατικός μηχανισμός αποτυγχάνει, να του αποδίδονται οι δέουσες ευθύνες, και, εφόσον αυτές «προσωποποιηθούν», ο υπεύθυνος να «πληρώνει» για ό,τι του καταλογίστηκε.

Δυστυχώς, όμως, δεν συνιστά βελτίωση του συστήματος η επίδειξη στιγμιαίων πολιτικών αντανακλαστικών, όσο και αν αυτά βεβαίως εκτονώνουν την δίκαιη κοινωνική δυσαρέσκεια. Βελτιώνεται μόνον όταν αυτό το σύστημα μαθαίνει από τα λάθη του· και όταν αυτό συνεχίζεται σε βάθος χρόνου, και αποτελώντας αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτικής παιδείας, νομιμοποιείται και παγιώνεται, δημιουργώντας κατά τον τρόπο αυτόν παράδοση ορθής πολιτικής συμπεριφοράς. Για να επιτευχθεί, ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε πρώτα να ασκηθούν ΟΛΟΙ στην υπευθυνότητα, η οποία ασφαλώς έχει να κάνει με την αξιοκρατία; Πώς οι πολίτες να έχουμε Όραμα, εάν δεν έχει υπάρξει πρώτα ένας εθνικός σχεδιασμός —τον οποίο θα έχουν αντιληφθεί ΟΛΟΙ και στον οποίο θα έχουν στρατευθεί ΟΛΟΙ— μέσω του οποίου θα προβλέπονται όλες οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο κράτος, την οικονομία, τον ιδιωτικό τομέα, την παιδεία και την έρευνα; Που θα διευρύνει, πράγματι, τους δημοκρατικούς ορίζοντες και θα συμβάλλει με τον πιο αποφασιστικό τρόπο στην κατάργηση, επιτέλους, της κακοδιαχείρισης στο Δημόσιο, που θα οδηγούσε έτσι στην πάταξη του λαθρεμπορίου και της μαύρης εργασίας και στη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού και σύγχρονου Εθνικού Συστήματος Υγείας και μιας ισχυρή Δημόσιας και Ιδιωτικής παιδείας για όλους χωρίς αποκλεισμούς.

Γιατί, καλές οι καρατομήσεις, αλλά χωρίς σχέδιο —για να το πούμε αλλιώς, γιατί έτσι επιτάσσει η σκοπιμότητα της στιγμής—, η ανεπάρκεια θα διαιωνίζεται.