anastopoulos@politispress.gr
Όταν κάποιος αναφέρει τη λέξη Χριστούγεννα ή Πρωτοχρονιά και πρέπει να τη συνδυάσει με κάτι γλυκό, δύο είναι τα γλυκά που έρχονται πρώτα στο μυαλό. Μυρωδάτοι κουραμπιέδες πασπαλισμένοι με ζάχαρη άχνη και μελομακάρονα με κομματάκια καρύδι από πάνω.
Για τα μελομακάρονα έχουμε ήδη αναφερθεί σε ότι αφορά την ταυτότητα των γλυκισμάτων στα έθιμα των νεκρώσιμων τελετών στην αρχαία και μεσαιωνική Ελλάδα.
Με τους κουραμπιέδες, ταξιδεύουμε στην Ανατολή και ψάχνουμε την ιστορία του.
Ο κουραμπιές είναι ένα γλύκισμα που υπάγεται στην κατηγορία του μπισκότου. Παρασκευάζεται από αλεύρι, βούτυρο, αμύγδαλα κατά περίπτωση και είναι πασπαλισμένο με άχνη ζάχαρης και δεν είναι αποκλειστικά γλυκό των Χριστουγέννων, μιας και στην Ελλάδα, σε πολλές περιοχές της χώρας προσφέρεται στους προσκεκλημένους αμέσως μετά τη βάπτιση ενός παιδιού. Τα περισσότερα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας συνηθίζουν να ετοιμάζουν κουραμπιέδες σε κάθε “χαρά” στο σπίτι, όπως γάμο ή βάφτιση με το λευκό των γλυκισμάτων να συμβολίζει τη γιορτή και την ευχή για ευδαιμονία.
Ο κουραμπιές έλκει την καταγωγή του από την Περσία ή το Λίβανο, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον 7ο αιώνα, όταν η ζάχαρη διαδόθηκε στην περιοχή. Η λέξη «κουραμπιές» προέρχεται από την αλβανική kurabie ή gurabie (τουρκικά kurabiye και αραβικά qurabiya). Kuru πάει να πει στεγνό ή ξερό ενώ το δεύτερο συνθετικό biye είναι λένε οι ειδικοί της γλωσσολογίας λατινικό δάνειο, για τη λέξη biscuit μπισκότο και δεν είναι τίποτα άλλο από το αρχαίο ελληνικό δίπυρο, το διπλοφουρνισμένο δηλαδή αρτοσκεύασμα για να χαθεί κάθε υγρασία του.
Στην Τουρκία κουραμπιέδες είναι τα κάθε λογής ξερά στεγνά βουτήγματα. Ακόμα και σήμερα ξεχωρίζει ο κουραμπιές με τη πασπαλισμένη με άχνη μορφή του, ο rum kurabiye δηλ.ο κουραμπιές των Ρωμιών.
Το γλύκισμα είναι διαδεδομένο στην Ελλάδα, την Τουρκία και τις Βαλκανικές χώρες. Ένα είδος κουραμπιέ με την ονομασία Πολβορόν (Polvorón) είναι διαδεδομένο στις ισπανόφωνες χώρες και το νότιο Τέξας. Η τεχνική του μπισκότου, η ίδια ακριβώς που χρησιμοποιείται για τον κουραμπιέ αποτελεί ένα είδος μπισκότων που στα αγγλικά αποκαλούμε shortbread.
Η πιθανότερη εκδοχή της “άφιξης” του κουραμπιέ στην Ελλάδα, όπως και πολλών άλλων συνταγών είναι να έφτασαν στη χώρα με τις αποσκευές των προσφύγων από τη Μικρά Ασία
Συνταγές κυκλοφορούν πολλές αλλά οι Σμυρνιοί κουραμπιέδες ξεχωρίζουν για το ροδόνερο με το οποίο ραντίζονται σαν βγουν από το φούρνο, από το κρυμμένο γαρύφαλλο καρφάκι σε κάποιο σημείο του, το κονιάκ και το χοντροκομμένο αμύγδαλο του στο ζύμωμα.
Στην καθομιλουμένη «κουραμπιέ» αποκαλούμε τον νωθρό, τον μαλθακό ή τον ανόητο άνθρωπο. Στη στρατιωτική αργκό, «κουραμπιές» είναι ο απόλεμος στρατιώτης, αυτό που δεν μετέχει σε επιχειρήσεις, αλλά είναι αποσπασμένος σε γραφείο.
Διαβάστε επίσης:
Χριστούγεννα – Τι συμβολίζουν τα μελομακάρονα; – Του Παν. Αναστόπουλου
