anastopoulos@politispress.gr
Κυριακή 4 Μαρτίου 1907, στις 11:30 το πρωί, επί της Λεωφόρο Συγγρού στο ύψος του εργοστασίου ΦΙΞ, συνέβη το πρώτο θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα στην Ελλάδα. Η Λεωφόρος Συγγρού ήταν εκτός πόλεως εκείνη την εποχή και στην πόλη των Αθηνών, κυκλοφορούσαν μόλις 7 αυτοκίνητα. Η απόκτηση ενός αυτοκινήτου, ήταν δείγμα πλούτου και υψηλής κοινωνικής τάξης.
Το πρώτο αυτοκίνητο ή αυτοκίνητη άμαξα, όπως λέγονταν τότε τα αυτοκίνητα, κυκλοφόρησε στην Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε με σιγουριά, είναι ποιος ήταν ο πρώτος ιδιοκτήτης του. Δύο είναι οι υποψήφιοι, ο Κ. Κοντογιαννάκης πλούσιος ομογενής από την Ρωσία και ο ο μεγαλοαστός Κ. Χρηστομάνος. Στην πρώτη περίπτωση, Κ. Κοντογιαννάκης, εισήγαγε το όχημα το 1894, ενώ στην δεύτερη, Κ. Χρηστομάνος, το εισήγαγε από την Γαλλία, το 1896.
Η πρώτη σχετική νομοθεσία, «περί των κατά τις οδούς συναντώμενων αμαξών και εφίππων», εκδόθηκε το 1837, και, περιελάβανε οδηγίες για την κίνηση ιππηλατών για αποφυγή συγκρούσεων άμαξας και ιππέα. Ο καθένας είχε την υποχρέωση να κάνει δεξιά για να μένει ελεύθερος ο δρόμος. Άλλωστε και τα πρώτα διόδια στην οδό Πειραιώς αφορούσαν ζώα, όχι οχήματα.
Από εκείνη την εποχή είχαν την τιμητική τους στο δρόμο, οι κόντρες. Στο ένα όχημα, επέβαινε ο τότε Υπουργός και Βουλευτής, Νικόλαος Σιμόπουλος, γιος του υπουργού Οικονομικών Ανάργυρου Σιμόπουλου. Στο άλλο, ο Πρίγκηπας Ανδρέας, παππούς του σημερινού Κάρολου της Αγγλίας. Στο αυτοκίνητο του Ν. Σιμόπουλου δεν υπήρχε άλλος επιβάτης, ενώ ο Πρίγκηπας Ανδρέας συνοδευόταν από την σύζυγό του, Πριγκίπισσα Αλίκη και τον υπασπιστή του, Ανδρέα Μεταξά.
Ο Ν. Σιμόπουλος, θέλοντας να προσπεράσει τον προπορευόμενο Πρίγκηπα Ανδρέα, ανέπτυξε υπερβολική ταχύτητα για τα τότε δεδομένα. Οι δυο οδηγοί, με κατεύθυνση προς Παλαιό Φάληρο άρχισαν να κινούνται με υπερβολική, για τα τότε δεδομένα ταχύτητα. Στο δρόμο τους βρέθηκε η 25χρονη που προσπαθούσε να περάσει στο απέναντι πεζοδρόμιο. Ο Ν. Σιμόπουλος, δεν πρόλαβε να σταματήσει και την χτύπησε. Στην συνέχεια, ο Πρίγκηπας πέρασε και αυτός από πάνω της, παρά τους ελιγμούς και μη έχοντας την δυνατότητα να μειώσει την ταχύτητα του.
Λέγεται ότι αυτός που χτύπησε την γυναίκα, δεν ήταν ο βουλευτής, αλλά ο Πρίγκηπας. Εκτός από παγκόσμια πρωτοτυπία βέβαια, έχουμε και παρασκήνιο, όχι ότι θα έλειπε κάτι τέτοιο από την Ελλάδα… Ο βουλευτής θέλοντας να τον καλύψει, δήλωσε ότι εκείνος ήταν ο υπαίτιος, καθώς προστατευόταν από την βουλευτική ασυλία.
Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» -Αθήνα, 6 Μαρτίου 1907
«Το προχθές Κυριακήν την μεσημβρίαν ατυχές συμβάν του φόνου μιας γυναίκας εξ αυτοκινήτου εθορύβησεν, ως ήτο επόμενον, την κοινωνίαν των Αθηνών και έδωσε αφορμήν εις τας χθεσινάς εφημερίδας να προβώσι εις σχόλια και να επιζητήσωσι μάλιστα και ευθύνας.
Εξ όσων ανέγνωμεν και εξ όσων, εκ πηγών ασφαλών, μετ΄επισταμένην έρευναν πληροφορήθημεν, επείσθημεν ότι το δυστύχημα υπήρξε μοιραίον και αναπόφευκτον.
Η φονευθείσα 25έτις Ευφροσύνη Θεοδ. Βαμβακά ουδεμίαν ως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων, είχεν αντίληψιν της ταχύτητας των αυτοκινήτων. Νομίζουσα δε ότι κατ΄ουδέν ταύτα διαφέρουσι των κοινών αμαξών ή κάρρων, αφήκε το πεζοδρόμιον και εισήλθε εις Λεωφόρον με την ιδέαν, ότι ηδύνατο να διέλθει αυτήν ακινδύνως μεταβαίνουσα εις το αντίθετον πεζοδρόμιον, όπως καλέση εις γεύμα φιλικήν οικογένειαν καθήμενη έναντι.
…Μόλις συνετελέσθη το δυστύχημα, ο πρίγκηψ εσταμάτησεν το αυτοκινητόν του και κατελθών έσπευσε προς την νεκράν πλέον και κατακερματισμένην γυναίκα, καθώς και η πριγκήπισσα Αλίκη, και ο υπασπιστής του κ. Μεταξάς, οίτινες επέβαιναν του αυτοκινήτου.
Η πριγκήπισσα προς του φοβερού θεάματος της κομματιασμένης πτωχής γυναικός, συνεκινήθη υπερβολικά και παρ΄ολίγον ελιποθύμει.
…Το δυστύχημα οφείλεται εις το αυτοκίνητον του κ. Σιμόπουλου. Η πράξις χαρακτηρίζεται φόνος εξ αμελείας και δεν συνεπάγεται επομένως προφυλάκισιν. Άλλως τε δια του κ. Σιμόπουλου υπάρχει και η βουλευτική ασυλία. Όσον αφορά τον πρίγκηπα, φαίνεται πως δεν είναι συνένοχος του δυστυχήματος».
Πρίγκηπας και βουλευτής οι «πρωταγωνιστές»
Η Ευφροσύνη Βαμβακά είναι το πρώτο θύμα θανατηφόρου ατυχήματος από αυτοκίνητο στην Αθήνα, θύμα που τουλάχιστον καταγράφεται με εκτενή δημοσιεύματα στον Τύπο της εποχής. Το δυστύχημα συνέβη στη Λεωφόρο Συγγρού (σ.σ. η πλατύτερη λεωφόρος που είχε ως τότε η Αθήνα) στο ύψος του ζυθοπωλείου ΦΙΞ, μεσημέρι Κυριακής της 4ης Μαρτίου 1907, όταν δύο αυτοκίνητα με κατεύθυνση το Φάληρο ξεκίνησαν τη μοιραία «άμιλλα ταχύτητας». Το ένα αυτοκίνητο ήταν του πρίγκιπα Ανδρέα και σε αυτό επέβαιναν επίσης η πριγκίπισσα Αλίκη και ο υπασπιστής του Ανδρέα, Μεταξάς. Το δεύτερο αυτοκίνητο ήταν του μανιώδη αυτοκινητιστή βουλευτή Φθιώτιδας Νικόλαου Σιμόπουλου, γιου του υπουργού Οικονομικών Ανάργυρου Σιμόπουλου. Ήταν την εποχή που, σύμφωνα με ιστορικούς, τα αυτοκίνητα στην Αθήνα ήταν ελάχιστα. Υπεύθυνος θεωρήθηκε ο βουλευτής Νικόλαος Σιμόπουλος, διότι θέλησε να υπερβεί το αυτοκίνητο του Πρίγκηπα Ανδρέα, «αυξάνων κατά τι την ταχύτητα του αυτοκινήτου του». Το αυτοκίνητο του Σιμόπουλου χτύπησε την Ευφροσύνη Βαμβακά και στη συνέχεια πέρασε από πάνω της το αυτοκίνητο του πρίγκηπα Ανδρέα.
Εφημερίδα «ΚΑΙΡΟΙ»
«Φρικτός θάνατος υπό τους τροχούς των αυτοκινήτων του κ. Σιμόπουλου και του Πρίγκηπα Ανδρέα. Πως επήλθε το σπαρακτικό δυστύχημα. Οι θρήνοι της πριγκηπίσσης», γράφει στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα «ΚΑΙΡΟΙ», από την οποία μαθαίνουμε και την αντίδραση του βασιλέα:
«Η Α. Υψηλότης κατήλθεν αμέσως του αυτοκινήτου καταταραγμένος, επίσης δε και η πριγκήπισσα Αλίκη, ήτις φοβισμένη και κλαίουσα προ του οικτρού θεάματος, επεχείρησε να ανασηκώση τη νεκρά πλέον γυναίκα.
Εν τω μεταξύ επιστρέφει και ο κ. Σιμόπουλος προς τον οποίον ο Πρίγκηψ απέτεινε δριμείας παρατηρήσεις ως γενόμενον πρόξενον του δυστυχήματος. Ο κ. Σιμόπουλος απήντησε τότε ότι ήτο πολύ συγκεκινημένος. Οι πρίγκηπες, αφού παρέμειναν επ΄ολίγον ακόμη εις τον τόπον του δυστυχήματος, επέβησαν αυτοκινήτου των και διηυθύνθησαν εις τ΄ Ανάκτορα.
Η Α.Μ., ο Βασιλεύς μόλις έμαθε παρά του πρίγκηπος Ανδρέου το συμβάν δυστύχημα κατεταράχθη και καλέσας αμέσως εις τα Ανάκτορα τον Διευθυντήν της Αστυνομίας κ. Δαμηλάτην, εζήτησεν λεπτομερώς πληροφορίες περί αυτού. Αμέσως τότε διέταξε και τον υπαπιστήν της Α.Υ. να μεταβή εις το αστυνομικόν τμήμα και να καταθέσει παν ό,τι είδε και γνωρίζει παρά του δυστυχήματος.
Επίσης η Α.Μ. έδωκεν εντολή εις τον πρίγκηπαν Ανδρέα ίνα τεθεί εις τη διάθεσιν του εισαγγελέως και του ανακριτού όπως εξακριβωθή τις ο παραίτιος αυτού και πως εγένετο».
Ο «Διαβάτης» σε χρονογράφημά του στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», αναφέρει στις 9 Μαρτίου 1907:
«…Είναι το πρώτο εξ΄αυτοκινήτου δυστύχημα και πρέπει να δώσει αφορμήν ώστε να μην ακολουθήσουν και άλλα και ασφαλώς θα συμβούν πολλά αν αφεθεί ελευθέρα να αναπτυχθεί η άμιλλα ταχύτητος μεταξύ των αυτοκινήτων, όπως γίνεται και μεταξύ των ατμοπλοίων μας.
Αλλά διατί τόσαι υπερβολαί δια το μόνον δυστύχημα εξ αυτοκινήτου, όταν τόσους διαμελίζουν αι σούσται και τραυματίζουν αι άμαξαι χωρίς να γίνεται κανείς θόρυβος;».
Λίγες ημέρες αργότερα ένα επιθετικό άρθρο φιλοξενείται στο Άστυ:
“[…] Αι χιλιάδες των εκλογέων Φθιώτιδος, αι οποίαι εξέλεξαν τον κ. Ν. Σιμόπουλον αντιπρόσωπον ολοκλήρου επαρχίας δεν του είπον ρητώς, καθώς γνωρίζω, ότι τον εκλέγουν μόνον και μόνον διά να διοική αυτοκίνητον. Και εις την Αυτού Υψηλότητα επίσης, τον Πρίγκηπα δεν έδωκε το Έθνος αυτήν αποκλειστικώς την εντολήν. Αλλά, καθώς όλοι γνωρίζετε, αι φιλοδοξίαι των προσώπων εδώ εις την Ελλάδα είναι πυγμαίαι, και ομοιάζουν με κόττες, αι οποίαι δεν έχουν φτερά, παρά μόνον όσα απαιτούνται διά να φθάσουν εις ένα μέτρον μόλις υπέρ την γην και να κουρνιάσουν. Είμεθα βουλευταί ή πρίγκηπες και μένομεν ενθουσιασμένοι, διότι φθάνομεν ταχύτερα των άλλων εις το Παλαιόν Φάληρον. Ένα σύννεφον κατορθώνομεν να υψώσωμεν εις την διάβασίν μας, και αυτό είναι σκόνη…”.
Εξίσου αιχμηρό και το χρονογράφημα του Σκριπ:
“Προ ημερών ο υιός άλλου πλουτοκράτου Αθηναίου, ελλείψει ανθρώπων, έκοψε μίαν γάταν και ένα άλογο. Τώρα άλλος υιός κροίσου έκοψε μίαν γυναίκα. Αυτή η πληθώρα των φόνων των πτωχών των ενεργουμένων υπό των τέκνων των πλουσίων είναι καιρός, νομίζω, να χρησιμοποιηθή προς όφελος του Δημοσίου Ταμείου, απορώ δε πώς ο υπουργός των Οικονομικών, ο μη αφήσας επάγγελμα αφορολόγητον, δεν επέβαλεν ακόμη φόρον επί των σφαζομένων υπό των υιών των πλουσίων ζώων και ανθρώπων. Μόνον διά των εισπράξεων, τας οποίας θα αποφέρη ο υιός του θα παρουσιάση αληθές ισοζύγιον”.
Διαβάστε επίσης:
Ας θυμηθούμε: Grand Slam, η βόμβα των 22.000 λιβρών του Β΄ΠΠ – Του Παν. Αναστόπουλου
