anastopoulos@politispress.gr
29 Μαΐου 1453: Η Πόλις εάλω. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία μόνο κατ’ όνομα υπήρχε τις παραμονές της Άλωσης. Ήταν περιορισμένη, κυρίως, στην περιοχή γύρω από την Κωνσταντινούπολη. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, αντιλαμβανόμενος τη δύσκολη κατάσταση που έχει περιέλθει η Βασιλεύουσα έκανε μία απέλπιδα προσπάθεια, στέλνοντας πρεσβεία στον πάπα Νικόλαο Ε’ για να ζητήσει βοήθεια. Ο Πάπας έβαλε και πάλι ως όρο την Ένωση των Εκκλησιών, αλλά αποδέχθηκε το αίτημα του αυτοκράτορα και έστειλε στην Κωνσταντινούπολη ιερείς, προκειμένου να πείσουν τον λαό για την αναγκαιότητα της Ένωσης.
Ο κόσμος που δεν είχε ξεχάσει τη βαρβαρότητα των λατίνων, εναντιώθηκε και ακουγόταν από την παράταξη που εξέφραζε ο Λουκάς Νοταράς η φράση «Κρειττότερον εστίν ειδέναι εν μέση τη πόλει φακιόλιον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν λατινικήν». Με απλά λόγια, προτιμούσαν το τουρκικό φέσι από την λατινική καλύπτρα.
Όταν ο Ιουστινιάνης, ο διορισμένος από τον Παλαιολόγο ως γενικός αρχηγός, αντικρίζοντας τον κίνδυνο στο κάστρο από τις μεγάλες τρύπες που ανοίχτηκαν από τους κανονιοβολισμούς, ζήτησε από τον δούκα και πρωθυπουργό Λουκά Νοταρά να στείλει πυροβόλα για να μπορέσει να κρατήσει την άμυνα, ο Νοταράς αρνήθηκε και τότε, κατά τους λατίνους χρονογράφους, ο Ιουστινιάνης είπε οργισμένος στον Νοταρά: «Προδότη, δεν ξέρω τι με κρατάει και δεν σε σφάζω μ’ αυτό το μαχαίρι».
Το περιβόητο τείχος της Βασιλεύουσας, που επί 1000 χρόνια είχε αποκρούσει νικηφόρα όλες τις επιθέσεις των εχθρών της, τώρα ήταν έρμαιο του πυροβολικού του σουλτάνου. Με τη βοήθεια ενός ιταλού μηχανικού κατασκεύασε δίολκο και τη νύχτα της 21ης προς την 22α Απριλίου, παρακάμφθηκε η αλυσίδα στον Κεράτιο, η οποία έκανε απροσπέλαστο τον Κόλπο και περίπου 70 πλοία σύρθηκαν από τον Βόσπορο προς τον Κεράτιο.
Η τελική έφοδος των Οθωμανών έγινε το πρωί της Τρίτης 29ης Μαΐου 1453. Κατά χιλιάδες οι στρατιώτες του Μωάμεθ εφόρμησαν στη σχεδόν ανυπεράσπιστη πόλη και την κατέλαβαν μέσα σε λίγες ώρες. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, έπεσε ηρωικά μαχόμενος. Αφού έσφαξαν όσους βρήκαν μπροστά τους, το βράδυ, ο Μωάμεθ ο Πορθητής εισήλθε πανηγυρικά στην Αγία Σοφία και προσευχήθηκε στον Αλλάχ «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», όπως αναφέρουν οι χρονικογράφοι της εποχής.
Πολλά έχουν γραφτεί για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η Κερκόπορτα, η βοήθεια που δεν ήρθε από τη Δύση, η πολιτική και στρατιωτική παρακμή, ο ρόλος της εκκλησίας και των αρχόντων που κοίταζαν το θησαυροφυλάκιό τους και όχι την Πόλη. Η Ιστορία γράφεται από ανθρώπους και οι ιστορικοί διαφωνούν και ο ένας ανατρέπει τον άλλον, με νέα στοιχεία και νέες θεωρίες.
Η Ιστορία όμως έγραψε πως η Κωνσταντινούπολη έπεσε μια μέρα σαν σήμερα.
Υπάρχει νέος Σουλτάνος στην ευρύτερη περιοχή. Και έχουν δοθεί συγκεκριμένες εντολές να αναγνωστεί το απόσπασμα από το Κοράνι στην Αγιά Σοφιά. Και σε όλα τα τζαμιά εντός και εκτός Σουλτανικής επικράτειας.
Για εμάς, ο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς» παραμένει ακόμη μαρμαρωμένος και ξεχνιέται το δημοτικό τραγούδι, που κρατά ζωντανή την παράδοση:
«Σώπασε Kυρά Δέσποινα, και σεις ‘κόνες μην κλαίτε. Πάλε με χρόνους με καιρούς, πάλε δικά σας είναι».
Διαβάστε επίσης:
Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού: Έρχονται βροχές, καταιγίδες και χαλαζοπτώσεις
Μωβ μέδουσες: Νέα έξαρση πληθυσμών στις θάλασσές μας
Δημοσκοπήσεις, κυβερνητικής προπαγάνδας – Του Κρικόρ Τσακιτζιάν
