anthousa.kortsinoglou@hotmail.com
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Αγαπητέ κ. Παππά, είστε ένας καταξιωμένος Λογοτέχνης, “ζυμωμένος” στη γραφή, από νεαρή ηλικία. Ο μυθικός αριθμός των 237 συγγραφικών έργων σας, και μόνο στο άκουσμα, προκαλεί δέος. Μάλιστα, το συνολικό έργο σας, μεταφρασμένο όλο στην αγγλική γλώσσα αναφέρεται στο βιβλίο Official World Record. Το βιβλίο Official World Record είναι μεταφρασμένο σε 334 γλώσσες και διαλέκτους. Θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε, λοιπόν, πώς γράφονται 237 συγγραφικά έργα, με τι έμπνευση, με πόσο χρόνο και με ποια δύναμη ψυχής απέναντι στους περισπασμούς της καθημερινότητας;
Βασίλης Παππάς: Η μάνα μου η Λαμπρινή τη γλώσσα μού την έδωσε ελληνική. Τα πρώτα «μποφόρ» του τοπικού πλούσιου Ηπειρώτικου λεξιλογίου τα διδάχθηκα και τα δανείστηκα από τη μητέρα της μητέρας μου, την αείμνηστη Παρασκευή Βασιλείου-Σίτου, που είχε σπουδάσει στα Ιωάννινα. Αυτή μου έμαθε τα ονόματα των αστεριών, τους Γαλαξίες, τους θρύλους, την «Ιλιάδα», την «Οδύσσεια», τη «δωδεκαλογία», τα ονόματα των μουσών, τους ιερούς βράχους, τους ύμνους, τους ευεργέτες, τους εθνικούς ποιητές, τα ονόματα των βουνών, τα ονόματα των αγίων, τα ονόματα των θαλασσών και των ανέμων.
Το τραγούδι «Καημένη Μακεδονία», μου το έμαθε ο ορφανός πατέρας μου, ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Χαράλαμπος Παππάς, κι αυτός με τη σειρά του, το έμαθε από τον παππού του, που έλαβε μέρος στον Μακεδονικό αγώνα.
Το «Πάτερ Ημών», τους Απόστολους και τον Ισκαριώτη, μου τα έμαθε ο αείμνηστος μεγαλύτερος αδελφός μου, π. Χαράλαμπος, που τον χάσαμε πρόσφατα.
Ο αριθμός των βιβλίων που έγραψα δεν είναι μυθικός. Ο αριθμός των λογοτεχνικών βιβλίων είναι ένας απλός ρεαλιστικός αριθμός που κινείται βάσει της Πυθαγόρειας Θεωρίας και του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. Οι τίτλοι των βιβλίων είναι βγαλμένοι μέσα από τις νύχτες, μέσα από το μπαρούτι και την αντίσταση των προγόνων για επιβίωση. Η πλούσια τοπική και εθνική γλώσσα, τα είδη του λόγου, οι μεταφορές, ο συμβολισμός, οι εικόνες, οι μυθοπλασίες, ο ρεαλισμός, ο πόνος, η πίστη, η αγάπη, η ζωή, η καθημερινότητα, ο πολιτισμός είναι κομμάτια του πολιτισμού μας, είναι κομμάτια της Ελλάδας και του έθνους μας, σαν αραδιασμένοι φωτισμένοι κίονες που στολίζουν την οικουμένη όλη και μας οδηγούν στα πέρατα του κόσμου. Αν έχεις την ευχή των Πατεράδων, αν δοκιμάσεις να σηκώσεις κάποιους βράχους, θα τραντάξεις τα νερά του κόσμου όλου, θα κάνεις να αγιάσουν τα μάρμαρα όλα, έλεγε ο πνευματικός μου πατέρας και δάσκαλός μου. Θα συναντηθείς κάπου, για λίγο, με τον Ηρακλή και την όμορφη Ελένη. Στο σύμπαν θα σχηματιστούν μύρια Ουράνια Τόξα, που θα ακουμπάνε πότε στην Καππαδοκία και πότε στα Ακροκεραύνια. Εδώ βρίσκω τη δύναμη να γράψω αυτά τα βιβλία, εδώ βρίσκω τα ερεθίσματα και τα κάνω καθημερινότητα. Είναι φορές που νιώθω σα να έχω μέσα μου μια θεϊκή δύναμη. Όπως τόσοι και τόσοι άλλοι αξιόλογοι Έλληνες ποιητές και ποιητές του κόσμου όλου, όπως τόσοι και τόσοι άλλοι άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων. Όπως τόσοι και τόσοι απλοί άνθρωποι που όταν ξέρεις να τους αγγίξεις, κρατούν τα βιβλία σου κάτω από το μαξιλάρι τους, απαγγέλουν ποιήματά σου και νιώθουν να μεγαλουργούν οι ίδιοι. Όλοι αυτοί στολίζουν το «σπίτι του κάθε ποιητή», είναι από μόνοι τους μια ομάδα στήριξης και μεταφέρουν παντού αξίες πολιτισμού δίχως να τους το ζητήσει κανείς. Όλοι αυτοί είμαστε εμείς. Όλοι εμείς είναι όλοι αυτοί και φτιάχνουμε μαζί τα δικά μας πρότυπα, για να διδάσκονται οι επόμενες γενιές.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Γράφετε για την Ελλάδα. Μιλήστε μας για τη θεματολογία των συγγραφικών έργων σας και σε ποιους Λογοτέχνες “αναπαύεται” η σκέψη σας;
Βασίλης Παππάς: Γεννήθηκα σ’ ένα ελληνικό χωριό της Ηπείρου, γαλουχημένος από τις περιγραφές του Πολύβιου, με τα μαχόμενα στρατεύματα να στέκουν στις δυο άκρες μιας ξύλινης γέφυρας. Μεγάλωσα αντίκρυ στον Παντοκράτορα, ακούγοντας τις ψαλμωδίες των Θεών, τις προσευχές του Φιλίππου και τους ήχους του Ηπειρώτικου κλαρίνου.
Ελλάδα για μένα είναι φως, είναι ήλιος, είναι θάλασσα, είναι καράβι, είναι ελιά, είναι σύμπαν, είναι λάμψη. Θεματολογία των έργων μου, είναι όλος ο αρχαίος κόσμος, είναι οι Θερμοπύλες, ο Μαραθώνας, η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, το Βυζάντιο, το κάθε έπος. Ελλάδα για μένα είναι κάθε σοκάκι που περπάτησα, είναι ο κάθε δρόμος, το κάθε σταυροδρόμι του κόσμου, είναι το κάθε μάρμαρο, η κάθε πόλη, το κάθε νησί, το κάθε ύψωμα.
Αντλώ τις δυνάμεις μου απ’ όλους τους γνωστούς ποιητές της Ελλάδας και του κόσμου όλου, από τον αρχαίο κόσμο ως τους λογοτέχνες του σήμερα. Δε θα αναφέρω ονόματα για να μην αδικήσω κανέναν. Ο καθένας έχει το δικό του καλούπι και τα δικά του βιώματα. Μακάρι να μπορούσαμε να τους διαβάζαμε όλους στη μητρική τους γλώσσα κι όχι σε μετάφραση. Θα ήμασταν όλοι μας όλο και πιο φωτισμένοι.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Ποιο είναι “Το Σπίτι του Ποιητή”;
Βασίλης Παππάς: Το «Σπίτι του ποιητή» είναι δημιούργημα της ομάδας στήριξης, με πρόταση του ακούραστου Σπύρου Σουλιώτη, ενός απλού πνευματικού ανθρώπου, που σε μια εκδήλωση στο χώρο της ΕΛΒΕ, παρόλο τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει, δήλωσε δημόσια ότι δε θα πεθάνει, αν δεν έρθει το Νόμπελ στην Ελλάδα. Και αυτό γιατί είναι από τους ελάχιστους που διάβασε το συνολικό έργο 2-3 φορές. Το «Σπίτι του ποιητή» δεν είναι ντουβάρια, είναι πνεύμα, είναι ιδέα. Και η κάθε ιδέα δεν είναι μόνο όπως οι πρόκες που μπήγουμε στον τοίχο, δεν είναι σαν οι πρόκες που όσο πιο δυνατά τις χτυπούμε τόσο πιο βαθειά μπαίνουν, αλλά είναι κίνηση, είναι αλλαγή, είναι ύπαρξη, είναι αξίες, είναι ζωή.
Για μένα, το «σπίτι του κάθε ποιητή» δεν πρέπει να φτιάχνεται μόνο μετά το θάνατο του κάθε ποιητή. Ο Μπαλζάκ πέθανε στα πενήντα ένα του χρόνια, δε χάρηκε ποτέ το θαυμάσιο έργο του. Στους εκλιπόντες ποιητές, «το σπίτι του ποιητή» πρέπει να το φροντίζουν κάποιοι ζωντανοί άνθρωποι, γιατί σωριάζεται και πέφτει. Το σπίτι του ζωντανού ποιητή είναι ενεργό. Έρχονται φίλοι ποιητές και απαγγέλουν τα ποιήματά τους, έρχονται άνθρωποι που αγαπούν την Τέχνη, ακούνε, βλέπουν, μιλούν και ανεβαίνουν οι ίδιοι πιο ψηλά.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Ας έρθουμε τώρα στο ευχάριστο γεγονός της Υποψηφιότητάς σας, για Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στις 17/01/2024 κατατέθηκαν επίσημα αιτήματα στη Σουηδική Ακαδημία. Υπάρχει σχετική φωτογραφία. Μιλήστε μας για τους ανθρώπους και τους φορείς, οι οποίοι στηρίζουν αυτό το σπουδαίο εγχείρημα. Επίσης, ποια είναι η Ομάδα Στήριξης του Βασίλη Παππά;
Βασίλης Παππάς: «Ομάδα στήριξης» είναι όλοι οι άνθρωποι που αγαπούν την Τέχνη και τη Λογοτεχνία, είναι όλοι αυτοί που βρίσκονται σε κάθε γωνιά του κόσμου, είναι όλοι αυτοί που στις βιβλιοθήκες της πατρίδας τους κρατούν μεταφρασμένες ποιητικές συλλογές σου, είναι όλοι αυτοί οι απλοί άνθρωποι που έχουν γνώση για το έργο και αγαπούν τον Πολιτισμό. Είναι όλοι αυτοί που δεν ξεγελιούνται με φανφάρες γραφιάδων, είναι όλοι αυτοί που δεν αγγίζονται από «ξερούς» ή μπαγιάτικους στίχους, είναι όλοι αυτοί που τους αρέσουν τα διαχρονικά, πρωτότυπα και καινοτόμα έργα.
Αρκετές Ενώσεις Λογοτεχνών και ποιητές είναι αυτοί που σχολίασαν και στηρίζουν το δικό μου έργο και τους ευχαριστώ δημοσίως. Στην Κέρκυρα, στη Σπάρτη, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα, στο Βόλο, στην Κόρινθο, στην Καλαμάτα, στην Ηλιούπολη, στην Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών στην Αθήνα, όπου είμαι και μέλος, έγιναν υπέροχες εκδηλώσεις με αρκετό κόσμο. Υπάρχει ένα ολόκληρο βιβλίο, μόνο με τίτλους, και ένα άλλο βιβλίο, μόνο με σχόλια, γνωστών ποιητών και ανθρώπων των Γραμμάτων και της Τέχνης, για το εν λόγω έργο.
Είναι από τις λίγες φορές που το εν λόγω αίτημα δεν γίνεται προσωπικά ή στα «κρυφά», αλλά κατατίθεται επίσημα και με ό,τι ορίζουν οι κανονισμοί της Σουηδικής Ακαδημίας. Είναι τιμή για μένα που υπάρχουν πρακτικά της ολομέλειας της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδας. Το γεγονός αυτό αναφέρεται και στο καταξιωμένο λογοτεχνικό περιοδικό της Ένωσης. Το εν λόγω αίτημα στηρίζεται δυναμικά και από Διεθνείς Οργανισμούς, γιατί το συλλογικό έργο ενώνει πολιτισμούς.
Είναι το διαφορετικό καινοτόμο έργο κι όχι το όνομα ενός δημιουργού. Είναι οι πολλοί κι όχι ο ένας. Είμαστε όλοι εμείς που φτιάχνουμε τη δική μας εποχή. Στην Ελλάδα του σήμερα υπάρχουν τόσοι καταξιωμένοι Λογοτέχνες. Δυο βραβεία Νόμπελ στην Ελλάδα είναι λίγα. Μακάρι να υπήρχαν πιο πολλές υποψηφιότητες, μακάρι να υπήρχε πιο δίκαιη κατανομή αξιών από τη Σουηδική Ακαδημία και από την Επιτροπή Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ένας από όλους εμάς θα έκανε υπερήφανη όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά τον Παγκόσμιο Πολιτισμό. Νικητές θα είμαστε όλοι εμείς ως υπηρέτες της πένας, γράφοντας τη δική μας ιστορία, σφραγίζοντας τη δική μας εποχή. Είμαι ευγνώμων και νιώθω την υποχρέωση να ευχαριστήσω όλους τους φορείς και πρόσωπα που στηρίζουν το έργο. Μακάρι κάποτε να τους κάνω όλους Υπερήφανους. Με τη βοήθεια όλων των δημιουργών ευελπιστώ ότι κάποια μέρα το όνειρο για Νόμπελ Λογοτεχνίας θα το αγγίξουμε και θα πάμε όλοι μαζί τον Πολιτισμό ένα σκαλί πιο πάνω.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Έχετε προταθεί ξανά για Νόμπελ Λογοτεχνίας; Πώς είναι να κυνηγά κανείς το “Όνειρο των ονείρων” για έναν Λογοτέχνη;
Βασίλης Παππάς: Είναι τρίτη φορά και τρίτη χρονιά που έχω προταθεί από διάφορους φορείς και διάφορες χώρες, αλλά οι προτάσεις ήταν εκπρόθεσμες. Δεν θέλω καμιά διευκόλυνση, θέλω μόνο δίκαιη κατανομή αξιών του λογοτεχνικού έργου. Αν είχαν γίνει όλα σωστά από μένα, ίσως να είχαμε αγγίξει ήδη το θαύμα και να είχε δικαιωθεί ο οργανισμός Official World Record όταν αναφέρει ότι: «Ίσως να ήταν το πιο ωραίο Νόμπελ που έχει χορηγηθεί από την Επιτροπή Νόμπελ Λογοτεχνίας».
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Οι εκδηλώσεις, ανά την Ελλάδα, προς τιμήν σας, και η επαφή σας με τον κόσμο. Δηλαδή, σας έχουν τιμήσει η Ένωση Λογοτεχνών Β. Ελλάδος (ΕΛΒΕ), η Ένωση Λογοτεχνών Συγγραφέων Λάρισας (ΕΛΟΣΥΛ), κ.τ.λ. Αναφερθείτε στις εξορμήσεις σας.
Βασίλης Παππάς: Διαμέσου του στίχου και της γραφής γνώρισα υπέροχους ανθρώπους, δημιουργούς και αγαθούς απλούς ανθρώπους σε κάθε πόλη της Ελλάδας κι όχι μόνο. Ακούω καλύτερα όταν με φωνάζουν «ποιητή», πάρα στο άκουσμα του «καθηγητή», «δικηγόρου», «μεταφραστή», «ασκούμενου συμβολαιογράφου» ή «δημοσιογράφου».
Από κάθε εκδήλωση πήρα κάτι από το χαμόγελο των άλλων. Οι εν λόγω εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο μου έδωσαν φτερά. Είναι αρκετοί οι Ηθοποιοί, οι Κριτικοί Λογοτεχνίας, οι Δημοσιογράφοι, οι Ποιητές, που ασχολήθηκαν συστηματικά με το δικό μου ταπεινό έργο. Τους ευχαριστώ, τους θαυμάζω και διδάσκομαι από αυτούς. Ο κόσμος αγαπάει το καλό και εκφράζεται. Έχουμε χρέος απέναντί τους. Να μην κοιτούμε μόνο τα άστρα, να μη γράφουμε μόνο για τα πουλιά και «περί ανέμων», αλλά να είμαστε ανάμεσά τους, να είμαστε πιο κοντά τους, να γινόμαστε πιο ποιητικοί μαζί τους, πιο δεμένοι με τα προβλήματά τους, να γράψουμε για αυτούς, τις οικογένειές τους, τα πιστεύω τους, τα ιδανικά τους και για τις προσδοκίες τους. Έτσι νιώθουμε κι εμείς ότι κάνουμε ένα λειτούργημα, μπαίνουμε σε όλα τα δρώμενα της κοινωνίας μας, κάνουμε το χρέος μας.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: 1963, Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Γιώργο Σεφέρη. 1979 Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Οδυσσέα Ελύτη. Κύριε Παππά, έχετε “δουλέψει” μέσα σας τον λογοτεχνικό “σεισμό” σε Ελλάδα, αλλά και Παγκοσμίως, σε περίπτωση που, επιτέλους, “γευτεί” Έλληνας το Νόμπελ Λογοτεχνίας;
Βασίλης Παππάς: Είναι το υπέρτατο συναίσθημα που θα μπορούσε να νιώσει οποιοσδήποτε ταπεινός άνθρωπος. Να σηκώνεις για μια στιγμή το πνευματικό βάρος του έθνους σου, να υψώνεις τα λάβαρα του πολιτισμού μιας χώρας που τον γέννησε, νιώθεις σα να ξαναγεννιέσαι. Για μένα, η Ελλάδα στέκει πιο ψηλά και από τον ήλιο της.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Πότε δημοσιοποιείται το αποτέλεσμα;
Βασίλης Παππάς: Απ’ όσο γνωρίζω, θα ενημερωθούμε το μεσημέρι της 10.10.2024. Η ανακοίνωση θα γίνει στη Στοκχόλμη, από την αρμόδια Επιτροπή Νόμπελ Λογοτεχνίας. Προσωπικά δεν έχω άγχος, γιατί στόχος μου δεν είναι στη ζωή μόνο το Νόμπελ. Αν είναι να έρθει, να έρθει για τον απανταχού Ελληνισμό και τον Πολιτισμό του κόσμου όλου. Εκεί θα το αφιέρωνα.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Αγαπητέ κ. Παππά, με Νόμπελ ή χωρίς Νόμπελ Λογοτεχνίας, λόγω του συνολικού συγγραφικού έργου σας, χαράξατε πορεία στην Ιστορία. Σας ευχόμαστε ολόψυχα να κατακτήσετε το Νόμπελ Λογοτεχνίας και, κλείνοντας τη συνέντευξή μας, θα θέλαμε να μάθουμε ποιο θα ήταν το πρώτο πράγμα που θα κάνατε μόλις θα μαθαίνατε την ευχάριστη είδηση.
Βασίλης Παππάς: Εδώ και πριν 3-4 δεκαετίες, με αφορμή το στίχο, η κοινωνία με ανάδειξε, με προώθησε, μου έδωσε υποτροφία και άδεια δημιουργίας, με σπούδασε, με έκανε καθηγητή Λογοτεχνίας, για να την υπηρετήσω αντάξια. Γράφω τις νύχτες, αργά, με παρέα τη σελήνη και τη μελωδία της θάλασσας. Αυτό έκανα για περίπου 40 χρόνια κι αυτό δεν με κουράζει ποτέ. Εγώ οφείλω στην κοινωνία και όχι η κοινωνία σε μένα.
Το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να φωνάξω δυνατά είναι ένα όνομα που μου στέρησαν να φωνάξω για αρκετά χρόνια, αυτό το όνομα που δεν πρόλαβε να το φωνάξει ο Παλαμάς, ο Ρίτσος και τόσοι άλλοι κορυφαίοι Ποιητές. Αυτό που θα φώναζε ο καθένας από εσάς. Αυτό το όνομα, που όταν το προφέρεις σωστά, κάνεις χαρούμενο τον κόσμο όλο. Αφαιρέστε από όλα τα βιβλία το όνομά μου και ελάτε να φωνάξουμε όλοι μαζί ένα σκέτο ΕΛΛΑΔΑ.
Ανθούσα Κορτσίνογλου: Ευχαριστούμε θερμά.
Βασίλης Παππάς: Ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Βασίλης Κ. Παππάς κατοικεί και εργάζεται στην Αθήνα. Είναι Ποιητής, Συγγραφέας και Θεατρολόγος. Μητρική του γλώσσα είναι η ελληνική. Σπούδασε φιλολογικές & νομικές επιστήμες (master). Εισήλθε στο χώρο των γραμμάτων από νεαρή ηλικία σαν ιδιαίτερο ταλέντο. Για το λόγο αυτό του χορηγήθηκε κρατική υποτροφία στη Λογοτεχνία και ειδική άδεια δημιουργίας. Εργάστηκε ως καθηγητής Λογοτεχνίας, μεταφραστής & δημοσιογράφος. Είναι μέλος της Ένωσης (Ετ) Ελλήνων Λογοτεχνών, της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (ΕΛΒΕ) και της Ε.ΛΟ.ΣΥ.Λ. Έγραψε 238 λογοτεχνικά βιβλία. Στις 17 .01. 2024 κατατέθηκαν στην Σουηδική Ακαδημία 6 επίσημα αιτήματα υποψηφιότητας για Νόμπελ Λογοτεχνίας. «Ευελπιστώ», λέει ο ίδιος, «ότι κάποια μέρα θα κάνω υπερήφανη την Ελλάδα».
- Σημ.: Το συνολικό έργο του Βασίλη Κων. Παππά αναφέρεται στο βιβλίο Official World Record, έργο μεταφρασμένο σε 334 γλώσσες και διαλεκτούς, published by: Nova Casa, first edition //22 ISBN 978-84-1127-586-6
- Για το έργο κατατέθηκαν επίσημα αιτήματα υποψηφιότητας για Νόμπελ Λογοτεχνίας στη Σουηδική Ακαδημία από τριμελή επιτροπή: (Ελευθέριος Μουφτόγλου, Antonios Stephanopoulos, Henna Nykvist) στις 17.01.2024/13 30, με αιτήματα: της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδας (ΕΛΒΕ), της Ένωσης Λογοτεχνών Συγγραφέων Λάρισας (ΕΛΟΣΥΛ), της Ένωσης Ελλήνων Εξωτερικού με έδρα στην Αθήνα, του Ομίλου για την UNESCO Πειραιώς και Νήσων – Club for UNESCO of Piraeus and Islands, του οργανισμού Official World Record, της ομάδας στήριξής & ανθρώπων της τέχνης και των γραμμάτων.
