Σημαντικά πολιτικά μηνύματα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, την ειρήνη, την σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, αλλά και την ξεκάθαρη καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, έδωσε η διάσκεψη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, 10 Ιουνίου, στην Θεσσαλονίκη.
Σύμφωνα με το κείμενο συμπερασμάτων που δόθηκε στην δημοσιότητα, οι ηγέτες των χωρών μελών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης τονίζουν ότι η ενσωμάτωση των χώρων της περιοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα εξυπηρετήσει το βέλτιστο συμφέρον και των δύο πλευρών, όπως και η σαφέστατη δέσμευση στον τομέα της ενέργειας, της ασφάλειας και για την οικονομική ανάπτυξη.
Παράλληλα, στο ίδιο κείμενο, της κοινής διακήρυξης των ηγετών χωρών μελών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αποδοκιμάζεται ρητά και χαρακτηρίζεται ως παράνομη, αδικαιολόγητη και απρόκλητη η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ ο πόλεμος αυτός ανάμεσα στις δυο χώρες, βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 24 Φεβρουαρίου .
Σε δηλώσεις του, κατά την διάρκεια της συνόδου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πρότεινε το 2033 να είναι το χρονικό ορόσημο προσχώρησης όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφού είναι «ένας στόχος φιλόδοξος για τα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά πιστεύω οτι μπορεί να είναι ρεαλιστικός, εάν επανέλθει στον αξιακό πυρήνα της Ένωσης η διεύρυνση».
Επίσης, ο Έλληνας πρωθυπουργός, αναφερόμενος στον ρόλο που μπορεί και πρέπει να παίξουν οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τόνισε πως «ειδικά τώρα, σε μία περίοδο πολέμου και διεθνούς αναταραχής, καλείται να προβάλει με τον δικό της τρόπο, τον δρόμο της ειρήνης και της διεθνούς νομιμότητας, της κοινής ασφάλειας και της ευημερίας. Και σε αυτούς τους άξονες εδράζεται και η διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, η οποία υιοθέτηθηκε ομόφωνα και είναι μια δικαίωση, για την ελληνική προεδρία».
Στην διάσκεψη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης παρέστη και ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σόλτς, που σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της διάσκεψης, σχετικά με την συμφωνία Ελλάδας – Γερμανίας, σχετικά με την προμήθεια όπλων στην Ουκρανία, για την αντιμετώπιση της ρωσικής επίθεσης, την διαδικασία της ανταλλαγής οπλικών συστημάτων, μίλησε για ”πολιτική συμφωνία” ανάμεσα στον ίδιο και τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το παρόν στην διάσκεψη έδωσε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σάρλ Μισέλ και ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό, που με μήνυμα του στον προσωπικό του λογαριασμό τόνισε: «Διαδραματίζετε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας σε αυτή την περιοχή – κλειδί για την ευρωπαϊκή ειρήνη και σταθερότητα».
Να σημειωθεί ότι στην διάσκεψη των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, υπήρξε επίσημη εκπροσώπηση και από πλευράς Τουρκίας, με τον υφυπουργό Εξωτερικών, Φαρούκ Καϊκματσι, που σε σύντομη συνομιλία με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Δένδια, εξέφρασε την χαρά του που βρίσκεται στην πόλη που γεννήθηκε ο Κεμάλ, με τον Έλληνα υπουργό να του απαντά πως ο Κεμάλ ήταν φίλος του αείμνηστου Ελευθερίου Βενιζέλου το 1934, που ως Έλληνας πρωθυπουργός τον πρότεινε για το Νόμπελ Ειρήνης .
Κατά την παρέμβαση του στην διάσκεψη, ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών, σε μια περίοδο που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε σημείο ιδιαίτερης έντασης, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας του, τονίζοντας ότι αποτελεί διάκριση εις βάρος της χώρας του η συζήτηση για την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και αναφέρθηκε στην Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με την ήδη γνωστή τουρκική ιστορική άποψη, ως πόλη γενέτειρα του Κεμάλ.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος έμμεσα στην έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας έναντι της χώρας μας, σε δηλώσεις του κατά την διάρκεια της διάσκεψης τόνισε πως «κανείς δεν μπορεί να δεχθεί τον δεσποτικό αναθεωρητισμό, που αναθεωρεί τα σύνορα. Η ιστορία δεν ξαναγράφεται επειδή κάποιος την κατασκευάζει αυθαίρετα στο μυαλό του».
Με βάση όλα τα παραπάνω είναι σημαντικό και για την γεωπολιτική θέση της χώρας, ότι διεξήχθη η συγκεκριμένη διάσκεψη και ειδικά στην Θεσσαλονίκη που και λόγω της γεωγραφικής της θέσης έχει να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο, όμως η επιλογή ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, ειδικά για χώρες όπως η Αλβανία θα πρέπει να γίνει πρέπει σύμφωνα και με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει σεβασμός των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας.
Σημαντικό πάντως, ότι έστω έμμεσα, ο Έλληνας πρωθυπουργός έθιξε το θέμα των κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων κατά της χώρας μας, αν και σύμφωνα με υψηλόβαθμες πήγες, η διάσκεψη αυτή δεν είναι αντιτουρκική. Ας ελπίσουμε ότι στο μέλλον, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, η Ελλάδα και με την ευκαιρία τέτοιων διασκέψεων στο μέλλον θα θέτει τέτοια ζητήματα, ιδιαίτερα όταν προκαλείται από τον γείτονα εξ Ανατολών.
