Πόσο πιο άθλιοι; Η Αγία Σοφία της ΠΟΛΗΣ, παίγνιο στα χέρια ενός δικτάτορα

Γράφει η Uzay Bulut

Μιλώντας σε οπαδούς, πριν τις δημοτικές εκλογές, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε τα σχέδια του για την μετατροπή του πάλαι ποτέ βυζαντινού καθεδρικού ναού της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ο Ερντογάν επανέλαβε τη δήλωσή και από τηλεοράσεως. «Η Αγία Σοφία δεν θα λέγεται πλέον μουσείο. Αυτό θα αλλάξει θα γίνει τζαμί», είπε. Βρήκε μάλιστα την ευκαιρία να συνδέσει την Αγία Σοφία με την πολεμική του κατά του Ισραήλ.

«Αυτοί που σιωπούν όταν το τέμενος του αλ Ακσά δέχεται επιθέσεις, ποδοπατείται και τα παράθυρά του σπάζονται, δεν μπορούν να μας λένε τι να κάνουμε για την Αγία Σοφία», είπε αναφερόμενος στις συγκρούσεις Ισραηλινών – Παλαιστινίων στο Όρος του ναού στην Ιερουσαλήμ.

Η Αγία Σοφία ωστόσο δεν έχει τίποτα να κάνει με το τέμενος αλ Ακσά ή το Ισραήλ. Η καταστροφή των εκκλησιών και η μετατροπή τους σε τζαμιά στην Τουρκία είναι πάντως παλιά πρακτική, εν ισχύ ήδη από τον 11ο αι.

Η Αγία Σοφία κτίστηκε τον 6ο αι. μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη και παρέμεινε ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός της χριστιανοσύνης επί 1.000 έτη, μέχρι που οι Τούρκοι κατάλαβαν την πόλη και λεηλάτησαν τον ναό.

Όπως αναφέρει ο Έλληνας καθηγητής του πανεπιστημίου του Σάλεμ Αλέξανδρος Κύρου: «Όταν η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1453 όλες σχεδόν οι εκκλησίες της πόλης που δεν καταστράφηκαν, μετά τη λεηλασία τους, μετατράπηκαν σε τζαμιά. Ο σουλτάνος Μωάμεθ Β’ επέβλεψε προσωπικά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

«Οι σταυροί καταστράφηκαν και αντικαταστάθηκαν με ημισελήνους, η αγία τράπεζα, οι καμπάνες, οι εικόνες κάηκαν ή κομματιάστηκαν, τα ψηφιδωτά και οι αγιογραφίες επικαλύφθηκαν και οι περισσότεροι ιερείς σκοτώθηκαν ή έγιναν σκλάβοι.

«Αργότερα τέσσερις τεράστιοι μιναρέδες κτίστηκαν δημιουργώντας την σημερινή εικόνα του μνημείου. Η κατασκευή των μιναρέδων έγινε για να επιβεβαιώσει τον θρίαμβο του ισλάμ έναντι της μεγαλύτερης χριστιανικής αυτοκρατορίας, της Πόλης και της Εκκλησίας.

«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας, εξέφραζε και συμβόλιζε στα μάτια των Οθωμανών την υπεροχή του κράτους και τις πίστης τους έναντι των άλλων εθνών και θρησκειών, επιβεβαιώνοντας και τον ρόλο που η θεία πρόνοια προόριζε για αυτούς στην ιστορία.

«Κατά συνέπεια, οι Οθωμανοί επισήμως μετέτρεψαν την Αγία Σοφία στο πλέον διάσημο και σημαντικό λάφυρό τους, κάνοντάς της το μεγάλο τζαμί της κατάκτησης».

Η τουρκική δημοκρατία, άλλαξε το όνομα Κωνσταντινούπολη σε Ιστανμπούλ, το 1930 και μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε μουσείο το 1935. Όμως εδώ και έξι τουλάχιστον χρόνια οι Τούρκοι επιζητούν την εκ νέου μετατροπή της σε τζαμί.

Το 2013 ο τότε αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς είχε δηλώσει πως ήλπιζε να δει την Αγιά Σοφία και πάλι τζαμί. Το 2016 αναγνώστηκε το κοράνι από την Αγία Σοφία κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού, ενώ υπήρξαν πιέσεις να διοριστεί μόνιμος ιμάμης στην Αγία Σοφία για την εκτέλεση εκεί των πέντε ημερήσιων ισλαμικών προσευχών.

Η Αγία Σοφία της Πόλης δεν θα είναι η πρώτη ομώνυμη εκκλησία που θα μετατραπεί πάλι σε τζαμί, αν τα σχέδια αυτά προχωρήσουν. Σύμφωνα με Τούρκο καθηγητή άλλες εννέα εκκλησίες αφιερωμένες στην Του Θεού Σοφία, είτε χρησιμοποιούνται πάντα ως τζαμιά, είτε πρόσφατα μετατράπηκαν, όπως η Αγία Σοφία Τραπεζούντας που έγινε τζαμί το 2013.

Δυστυχώς η ελληνική κοινότητα στην Τουρκία, πολλώ δε μάλλον στην Πόλη, είναι πολύ ισχνή πλέον για να αντιδράσει ή να διαμαρτυρηθεί για τα τουρκικά σχέδια. Η γενοκτονία των Ελλήνων του 1914-23 και τα διάφορα εναντίον των Ελλήνων πογκρόμ, όπως αυτό του 1955 έχουν σχεδόν εξοντώσει την ελληνική κοινότητα.

ΠΗΓΗ: GATESTONE INSTITUTE