Ο ήρωας Ρήγας Φεραίος και η στρατηγική της συμμαχίας με την Σερβία. – Άρθρο της Δήμητρας Ρετσινά – Φωτεινίδου

Απέναντι στον νέο – οθωμανισμό της Τουρκίας που ενδιαφέρεται γεωπολιτικά για το χώρο των Βαλκανίων και εφαρμόζει την στρατηγική βάθους με μοχλό πίεσης μουσουλμανικούς πληθυσμούς (ντόπιους ή μετανάστες) πρέπει η Ελλάδα να αντιπαρατάξει την στρατηγική συμμαχιών με τους Βαλκανικούς λαούς, σε όλους τους τομείς: από τον πολιτισμό και το εμπόριο ως τη σύναψη στρατιωτικών και αστυνομικών συνθηκών.
Σαν σήμερα, 12 Ιουνίου 1798, ο Ρήγας (Βελεστίνο, 1757 – Βελιγράδι, 1798) αναφώνησε: «ούτως αποθνήσκουν τα παλληκάρια, αρκετό σπόρο έσπειρα, ελεύσεται η ώρα ότε θέλει βλαστήσει και το γένος μου θέλει συνάξει τον γλυκύν καρπόν». Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του μεγάλου ευπατρίδη και λογίου, όπως μας παραδίδει στη βιογραφία του ο πιστός φίλος και αυτόπτης μάρτυρας στην σύλληψη του Ρήγα στην Τεργέστη, Χριστόφορος Περραιβός.

O Ρήγας (41 ετών) και οι επτά σύντροφοί του που κατηγορήθηκαν ως επαναστάτες, ο Ευστράτιος Αργέντης (31 ετών, έμπορος από τη Χίο), ο Δημήτριος Νικολίδης (32 ετών, γιατρός από τα Ιωάννινα), ο Αντώνιος Κορωνιός (27 ετών, έμπορος και λόγιος από τη Χίο), ο Ιωάννης Καρατζάς (31 ετών, λόγιος από τη Λευκωσία της Κύπρου), ο Θεοχάρης Γεωργίου Τουρούντζιας (22, έμπορος από την Σιάτιστα), ο Ιωάννης Εμμανουήλ (24, φοιτητής της ιατρικής από τη Καστοριά) και ο Παναγιώτης Εμμανουήλ (22, αδερφός του προηγούμενου και υπάλληλος του Αργέντη), με συνοδεία των αυστριακών αρχών παραδόθηκαν τον Μάιο του 1798 στους Τούρκους του Βελιγραδίου και φυλακίστηκαν στον Πύργο Νεμπόισα από τον πασά που είχε εντολή από τον σουλτάνο.

Εκεί, ύστερα από συνεχή βασανιστήρια, στις 12 Ιουνίου του 1798, στραγγαλίστηκαν και τα σώματά τους ρίχτηκαν στον Δούναβη, σύμφωνα με τα επίσημα Αυστριακά έγγραφα. Οι Οθωμανικές Αρχές διέδωσαν ψευδώς ότι οι οκτώ έγκλειστοι είχαν δραπετεύσει και εξαπέλυσαν εικονικές έρευνες για την ανεύρεσή τους. Τελικά δηλώθηκε ότι οι δραπέτες είχαν πνιγεί στον Δούναβη. Είχε προηγηθεί αλληλογραφία με την Υψηλή Πύλη δια της οποίας δόθηκε από το σουλτάνο η εντολή της δολοφονίας τους χωρίς δίκη.

Ο παραδουνάβιος Πύργος Νεμπόισα, ο «Πύργος του Ρήγα», “Riga od Fere” κτίσμα του 1460, με προσθήκες που έγιναν το 1720, είναι τμήμα του Φρουρίου του Βελιγραδίου. Μετατράπηκε σε σημαντικό μουσείο της χώρας έπειτα από έργα αναστήλωσης που έγιναν με ελληνοσερβική συνεργασία: από ελληνικής πλευράς, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (ΕΚΒΜΜ) και από σερβικής ο Δήμος Βελιγραδίου.

Η μουσειολογική αντίληψη του κτιρίου ευνοεί το «ταξίδι στο χρόνο». Οι ταμπέλες για τους επισκέπτες είναι τρίγλωσσες (στη σερβική, ελληνική και αγγλική γλώσσα). Ο Πύργος ήταν τόπος φυλακής -μαρτυρίου του Ρήγα και των συντρόφων του, αλλά και πολλών Σέρβων πατριωτών. Οι ξεναγοί στο μουσείο αναφέρονται λεπτομερώς στο φρικτό γεγονός της θανάτωσης του Ρήγα και των άλλων Ελλήνων ιδεολόγων.

Μια σχετικά άγνωστη ιστορική σελίδα της ελληνοσερβικής φιλίας είναι η υποστήριξη που δέχθηκαν πολλοί καταδιωκόμενοι Σέρβοι όταν κατέφθασαν στην Κέρκυρα.

Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 1916 πάνω από 150.000 Σέρβοι στρατιώτες και πολίτες έφτασαν με συμμαχικά πλοία, λόγω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που ξεκίνησε με επίθεση της Αυστροουγγαρίας στη Σερβία, από το λιμάνι της Αυλώνας στο λιμάνι της Κέρκυρας. Από τότε το νησί αυτό ονομάστηκε «Νησί της Σωτηρίας» για τους Σέρβους.

Η σερβική κυβέρνηση παρέμεινε στην Κέρκυρα επί τρία σχεδόν χρόνια από τον Ιανουάριο 1916 ως τον Νοέμβριο 1918. Στους Σέρβους παραχωρήθηκαν από τις δημοτικές αρχές οι εκκλησίες των Αρχαγγέλων , Αγίας Τριάδας, Αγίου Νικολάου για λατρευτικούς σκοπούς, καθώς επίσης και τυπογραφείο, όπου τυπώθηκαν σερβικές εφημερίδες και βιβλία για τα παιδιά που φοιτούσαν στα σερβικά σχολεία.

Η μεγαλύτερη απόδειξη για τα ζωντανά ίχνη που άφησαν οι Σέρβοι κατά την παραμονή τους στην Κέρκυρα είναι οι απόγονοι από τους μικτούς γάμους Ελληνίδων και Σέρβων (π.χ. οι τρεις κόρες του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου “Bella Venezia” που φιλοξενούσε την σερβική κυβέρνηση παντρεύτηκαν Σέρβους αξιωματούχους) και πως ακόμη και σήμερα, στο λεξιλόγιο των Κερκυραίων υπάρχουν σε χρήση οι λέξεις tata (πατέρας), baba (γιαγιά) glava (κεφάλι) kuca (σπίτι) κ.ά.

Κατά την αναχώρησή τους από το νησί, οι Κερκυραίοι έκλαιγαν και εύχονταν στους Σέρβους στρατιώτες «ώρα καλή, ο Θεός μαζί σας, να γυρίσετε ασφαλείς στις οικογένειές σας που σας περιμένουν με ανυπομονησία. Πάντα θα προσευχόμαστε μαζί γιατί είμαστε και Χριστιανοί – αδέλφια».

Αξίζει να θυμηθούμε τους δυναστικούς γάμους, ιδιαίτερα της βασιλικής δυναστείας των Καραγεώργεβιτς. Πολλοί βασιλείς και πρίγκιπες νυμφεύθηκαν Ελληνίδες. Ο Αλέξανδρος Β’ σημερινός τιτουλάριος του βασιλικού Οίκου είναι παιδί του Πέτρου Β΄ βασιλιά της Γιουγκοσλαβίας και της Αλεξάνδρας πριγκίπισσας της Ελλάδας. Οι γονείς της μητέρας του ήταν ο βασιλιάς Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας και η Ασπασία Μάνου, η οποία και τον μεγάλωσε.

Διαβάστε επίσης :

Πέθανε από την επάρατη νόσο σε ηλικία 67 ετών ο Γιάννης Χόντος , συνιδρυτής των HONDOS CENTER