Σε μια κρίσιμη και ενδεχομένως με απρόβλεπτες εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν και σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση, στην περιοχή κινούνται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο , παρά τις ενδεχομένως υψηλές προσδοκίες που να εμφανίστηκαν πριν από την συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τράμπ στον Λευκό Οίκο.
Αποτελέσματα όμως μιας συνάντησης που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως αναμενόμενα,
αφού με βάση τα όσα ειπώθηκαν από τους δυο άντρες , από την μια πλευρά οι ελληνικές προσδοκίες επιβεβαιώθηκαν τουλάχιστον λεκτικά για μια ακόμα φορά η ισχυρή αναγνώριση του πολύ σημαντικού ρόλου που διαδραματίζει η χώρα μας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ από την άλλη στην αντίθετη πτυχή της συνάντησης αυτής, δεν υπήρξε επίσημη καταδίκη από τον Αμερικανό πρόεδρο της τουρκικής προκλητικότητας στην περιοχή , κάτι που θα επιθυμούσε η ελληνική κυβέρνηση ,μια προκλητικότητα που εκφράζεται κυρίως με δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ρατζιπ- Ταγίπ- Ερντογάν ,αξιωματούχων της γειτονικής χώρας όπως του υπουργού Εξωτερικών Μεβούτ Τσαβούσογλου,αλλά και προκλητικές στρατιωτικές ενέργειες όπως η παραβίαση του χωρικού ,εναέριου και υδάτινου χώρου Ελλάδας και Κύπρου, με σαφή αμφισβήτηση της εθνικής κυριαρχίας των δυο χωρών.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι η στάση του Ντόναλντ Τράμπ έρχεται σε αντίθεση με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών το Στέιτ Ντιπάρτμεντ όπως και με το Κογκρέσο που με ανακοινώσεις και αποφάσεις τους, έρχονται πιο κοντά στις ελληνικές θέσεις από ότι ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος ,με τις έως τώρα τοποθετήσεις του για της ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Πάντως στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια εκφράζεται ικανοποίηση για τα αποτελέσματα της συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ , με υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή να τονίζει χαρακτηριστικά πώς ” πήραμε αυτό που μπορούσαμε να πάρουμε ” .
Σύμφωνα με πάντα με την ίδια κυβερνητική πηγή ,κατά συνάντηση του με τον Ντόναλντ Τράμπ δόθηκε η εξαιρετική ευκαιρία στον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλύσει το σύνολο του πλέγματος των σχέσεων των δύο χωρών,αλλά και όσα συμβαίνουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ειδικότερα σε ότι αφορά την προκλητική στάση της Τουρκίας έναντι της χώρας μας.
Ωστόσο ο Αμερικανός πρόεδρος απέφυγε να πάρει σαφή θέση για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις κατά την συνάντηση του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και η μόνη έμμεση αποδοκιμασία των θέσεων του Τούρκου Προέδρου , ήταν όταν υποστήριξε πως η θέση του Ρετζέπ- Ταγίπ- Ερντογάν μετά την δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανι ,οφείλεται στο γεγονός πως υπολογίζει την κοινή γνώμη στην χώρα του, ενώ στην πραγματικότητα δεν εννοεί όσα λέει χαρακτηρίζοντας ως ” μάρτυρα ” τον δολοφονηθέντα Ιρανό στρατηγό , αντίθετα από τον Ντόναλντ Τράμπ που τον αποκαλεί ” τέρας ”.
Στην κατ΄ ιδίαν συνάντηση σύμφωνα πάντα με τις ίδιες υψηλόβαθμες κυβερνητικές πήγες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ ,ο πρωθυπουργός ανέπτυξε τις θέσεις της χώρας για τις παράνομες και προκλητικές τουρκικές ενέργειες , συμπεριλαμβανομένων και των μνημονίων που είχε υπογράψει η γειτονική χώρα με την Λιβύη, ενέργειες που όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης αποσταθεροποιούν την ισορροπία στην περιοχή.
Όπως ανέφερε ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε δηλώσεις του,στους απεσταλμένους των ελληνικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης μετά την συνάντηση του με τον Αμερικανό πρόεδρο ” τέθηκαν εμφατικά όλα τα ζητήματα που αφορούν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ”. Καθώς επίσης και ότι έγινε ξεκάθαρο στην αμερικανική πλευρά ότι δεν θα δείξουμε καμία ανοχή σε παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων ”.
”Είχαμε μια επιβεβαίωση των ήδη εξαιρετικών Ελληνοαμερικανικών σχέσεων , με ξεκάθαρες δημόσιες τοποθετήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και μια πολύ καλύτερη κατανόηση και του ίδιου του Προέδρου Τράμπ για την γεωπολιτικές προκλήσεις της περιοχής και πως μπορούμε να είμαστε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος ”,τόνισε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Παράλληλα ,στην ίδια συνάντηση ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού που όπως ανέφερε στον Αμερικανό πρόεδρο ,αντιμετωπίζουμε αδιαλλαξία από την άλλη πλευρά,σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πήγες.
Επίσης ο κ. Μητσοτάκης ,τόνισε ότι η συνεργασία της Ελλάδας με το Ισραήλ και την Κύπρο και η υλοποίηση του αγωγού East Med δεν στρέφεται εναντίον κανενός και αποτελεί έργο ανάπτυξης στο οποίο μπορεί όλοι να συμμετάσχουν,ενώ από την πλευρά του ο κ. Τράμπ διαβεβαίωσε ότι στηρίζει τις συγκεκριμένες συνεργασίες .
Σε ότι αφορά την Οικονομία ,ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις προσπάθειες αλλαγής του κλίματος στην χώρα , έχοντας ως πρότυπο την επένδυση στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού αλλά και στην προώθηση του εθνικού προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων ,τονίζοντας ότι ο τομέας της αμυντικής συνεργασίας τόσο για την Ελλάδα όσο και για της ΗΠΑ ,είναι εξίσου σημαντικός .
Ειδικότερα για το θέμα των αμυντικών εξοπλισμών ο κ. Μητσοτάκης στις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ,τόνισε ότι ξεκινάει σύντομα η διαπραγμάτευση για την συμμετοχή της χώρας μας στο πρόγραμμα των F-35 ,με στόχο την απόκτηση μιας μοίρας αεροσκαφών νέας τεχνολογίας. Στόχος είναι σύμφωνα με την βάση και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της Ελλάδας ,αμέσως μετά την διαδικασία αναβάθμισης των F-16 να προχωρήσουμε στην προμήθεια των F-35.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξήγησε στον Αμερικανό πρόεδρο πως η διαδικασία αυτή αναμένεται να ξεκινήσει από το 2024 ,για λόγους που σχετίζονται τόσο με την δυνατότητα παράδοσης των αεροσκαφών,όσο και με τις δημοσιονομικές συνθήκες της ελληνικής Οικονομίας.
Με βάση όλα τα παραπάνω αποτελέσματα που προέκυψαν από την συνάντηση Μητσοτάκη – Τράμπ ,καθίσταται πλέον αναγκαίο, το πολιτικό προσωπικό της χώρας και ειδικότερα η σημερινή κυβέρνηση που έχει την ευθύνη άσκησης της εξωτερικής πολιτικής , καθώς και οι υπεύθυνες κοινοβουλευτικές δυνάμεις της χώρας , να ασκήσουν μια σταθερή και υπεύθυνη διπλωματική πολιτική που θα δίνει το μήνυμα ιδιαίτερα προς την Δύση., που γεωπολιτικά ότι και να ισχυρίζονται ορισμένοι η Ελλάδα ανήκει,του μη δεδομένου στρατηγικού εταίρου,που θα προασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα ,ιδιαίτερα αν η Τουρκία σε περίπτωση που και στρατιωτικά ακολουθήσει την πολιτική της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο ,προκειμένου να αποκομίσει οφέλη που θα εξυπηρετήσουν τα δικά της στρατηγικά συμφέροντα.
Αυτός είναι κατά την προσωπική μου άποψη ο ορθός υπεύθυνος και συνετός δρόμος στην ελληνική εξωτερική πολιτική, σε σχέση με την Τουρκία και γενικότερα με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ευχής έργον είναι αυτή η αυτονόητη στρατηγική επιλογή να υλοποιηθεί.
Αθανάσιος Μανουσάκης
