Συμφωνία των Πρεσπών – Μη επωφελής και με επιπτώσεις στην Ελληνική εξωτερική πολιτική συμφωνία – Σκέψεις και προβληματισμοί μετά το όχι της ΕΕ στα Σκόπια και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών στην γειτονική χώρα

Συμφωνία των Πρεσπών – Μη επωφελής και με επιπτώσεις στην Ελληνική εξωτερική πολιτική συμφωνία – Σκέψεις και προβληματισμοί μετά το όχι της ΕΕ στα Σκόπια και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών στην γειτονική χώρα

Στα πρώτα θέματα της επικαιρότητας βρίσκεται αυτές τις ημέρες το θέμα της ένταξης των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση , μετά την απόφαση του συμβουλίων υπουργών Εξωτερικών την περασμένη Τρίτη 15 Οκτωβρίου και της συνόδου Κορυφής αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων το διήμερο 17-18 Οκτωβρίου ,για προσωρινή αναστολή των διαπραγματεύσεων της γειτονικής χώρας,λόγω του βέτο που προέβαλλε κυρίως η Γαλλία μαζί με την Ολλανδία.
Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στα Σκόπια με τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, αφού εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια και απογοήτευση του για την αναστολή της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας του στις συναντήσεις που είχε στης Βρυξέλλες με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλώντ Γιούνκερ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλτ Ντούσκ ,να ανακοινώνει την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου την παραίτηση του,από το αξίωμα του , καλώντας σε σύσκεψη τους πολιτικούς αρχηγούς για την διενέργεια προώρων εκλογών, όπου αποφασίστηκε η προσφυγή στις κάλπες για της 12 Απριλίου 2020.
Οι εξελίξεις αυτές σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ειδικότερα στην γειτονική χώρα,δημιουργούν νέα δεδομένα στο χειρισμό του θέματος από τους ασκούντες την εξωτερική πολιτική της χώρας μας, με χειρισμούς που μπορούν να αποβούν καθοριστικοί έως και μοιραίοι για τα ελληνικό συμφέροντα,όχι μόνο σε σχέση με τα Σκόπια ,αλλά και τις διεθνείς σχέσεις με Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ, και τις γενικότερες εξελίξεις στα Βαλκάνια και την Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Πάντως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ομιλία του την Τρίτη, στην Θεσσαλονίκη στο επίσημο δείπνο της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βόρειας Ελλάδας,στο πλαίσιο εκδηλώσεων με θέμα τις παγκόσμιες εξελίξεις το 2020, υποστήριξε ότι παρά την διαφωνία του με την συμφωνία των Πρεσπών, την οποία χαρακτήρισε αρνητική προειδοποιώντας ότι είχε αναφερθεί στις αρνητικές συνέπειες της ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ,όταν καταψήφισε στην Βουλή την κύρωσή της,τον Ιανουάριο του 2019 ,επιμένει στην πιστή εφαρμογή της, τονίζοντας χαρακτηριστικά ” ότι δεν θα προσβάλλω το εθνόσημο,έστω κι αν κάτω από αυτό άλλοι έβαλαν την υπογραφή τους ”.
Παράλληλα ο κ. Μητσοτάκης τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της γειτονικής χώρας μαζί με την Αλβανία που πρέπει να σεβαστεί όμως τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα δεν θα ήθελε να ρισκάρει την παραμικρή αποσταθεροποίηση στην περιοχή ,παρακολουθώντας στενά την εφαρμογή των όρων της συμφωνίας, και ειδικότερα σε ότι αφορά και το θέμα της προστασίας των μακεδονικών προϊόντων ,επειδή ” αυτό επιτάσσει σήμερα ο ρεαλιστικός ,ο αληθινός πατριωτισμός ”.
Στο σημείο αυτό,αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την παρουσία του του πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη ,στην σύσκεψη των φορέων που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης ,αποφασίστηκε να υπάρξουν τροποποιήσεις στο σήμα για τα μακεδονικά προϊόντα.
Συγκεκριμένα,σύμφωνα με πληροφορίες από την σύσκεψη , ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδας (ΣΕΒΕ),το αρχικό σήμα όπως το παρουσίασε ο πρόεδρος του Γιώργος Κωνσταντόπουλος το ” Macedonia ” θα μετατραπεί σε ” Makedonia ” ,ενώ η λέξη ” Divine” στη φράση ” The Divine Great ”, θα αντικατασταθεί με την λέξη ” Greek ”.
Τις τροποποιήσεις αυτές θα επιμεληθεί το εικαστικό σήμα του υπουργείου Εξωτερικών και για την ολοκλήρωση του εκτιμάται ότι χρειαστούν τρεις με τέσσερις ημέρες ,ενώ για τις πιθανές αλλαγές στο σήμα θα καταθέσουν τς παρατηρήσεις τους και οι τρεις Περιφέρειες (Κεντρικής,Ανατολικής,Δυτικής Μακεδονίας), όπως δήλωσε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
Όπως τόνισε μετά την σύσκεψη,ο κ. Τζιτζικώστας ” το σήμα που είδαμε θα το επανεξετάσουμε συνολικά προκειμένου και οι τρεις Περιφέρειες να συμφωνήσουν σε αυτό,διότι θα είναι ένα σήμα το θα δεσμεύει τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο σύνολο της Μακεδονίας και όχι μόνο στην Κεντρική Μακεδονία. Θα είναι ένα σήμα το οποίο θα ταξιδέψει παγκοσμίως,το οποίο θα έχει την στήριξη όλων των φορέων και των επιχειρηματικών ομίλων και των επιμελητηρίων ”.
Την επίσημη άποψη της Ελλάδας στο θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών, θα κληθεί πάντως να αναπτύξει στην Βουλή τις επόμενες ημέρες ο πρωθυπουργός Κυριακός Μητσοτάκης, όπου αναμένεται να απαντήσει σε επίκαιρη ερώτηση του γραμματέα του ΜΕ.ΡΑ 25 Γιάνη Βαρουφάκη, για τις εξελίξεις στην γειτονική χώρα και την θέση της κυβέρνησης απέναντι στην συμφωνία.
Ο κ. Βαρουφάκης με την ερώτηση του, καλεί ειδικότερα τον πρωθυπουργό να ενημερώσει την Βουλή ,ποια ήταν η παρέμβαση του,στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής στης Βρυξέλλες όπου ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν ,έθεσε βέτο στην ενταξιακή διαδικασία της γειτονικής χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον καλεί επίσης να απαντήσει ποια στάση θα κρατήσει η ελληνική κυβέρνηση σε περίπτωση που εκλεγεί ως κυβέρνηση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις προηγείται ,στις εκλογές της 12ης Απριλίου 2020,ένα κόμμα που έχει αμφισβητήσει ήδη στην γειτονική χώρα, την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών,αν δηλαδή η ελληνική κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να αναθεωρήσει ή να καταργήσει την συμφωνία, ή αν θα συνεχίσει να ζητά την πιστή εφαρμογή της .
Με βάση λοιπόν αυτά τα δεδομένα που έχουν προκύψει από την περασμένη εβδομάδα,ιδιαίτερα μετά την ανακοίνωση στα Σκόπια από τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ της προκήρυξης προώρων εκλογών στης 12 Απριλίου 2020 ,μετά το μπλοκάρισμα της ευρωπαϊκής πορείας της γειτονικής χώρας ,ιδιαίτερα από το βέτο που έθεσε η Γαλλία ,προκύπτουν νέα δεδομένα για την ελληνική εξωτερική πολιτική πάνω στο θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών.
Έτσι η συμφωνία αυτή που ήδη έχει παραβιαστεί από τους Σκοπιανούς ,από την χρησιμοποίηση όχι λίγες φόρες της λέξης ” Μακεδονία ” και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό ,την τουριστική προβολή της γειτονικής χώρας μέσω του επίσημου κρατικού οργανισμού ως ” Μακεδονία ”, όπως επίσης και στον χώρο του αθλητισμού με την εθνική ομάδα πετοσφαίρισης ( βόλεϊ) στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του Σεπτεμβρίου να χρησιμοποιεί την ίδια ονομασία ,μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και με πολύ πιθανό το ενδεχόμενο το VMRO να επικρατήσει στις εκλογές της 12ης Απριλίου 2020 ,σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις,θα έπρεπε ίσως να προβληματίσουν την σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. ,όσων χειρίζονται την εξωτερική πολιτική της χώρας και να επαναπροδιορίσει την στάση της απέναντι στην συμφωνία.
Μια συμφωνία των Πρεσπών,που υπογράφηκε στην ομώνυμη τοποθεσία στο χωριό Ψαράδες στις 17 Ιουνίου 2018,από τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και Νικόλα Ντιμιτρόφ που επιτρέπει κατά την γνώμη μου απαράδεκτα στην γειτονική χώρα να έχει ονομασία που όχι μόνο γεωγραφικά ,αλλά πολύ περισσότερο ιστορικά και εθνολογικά δεν της ανήκει ως ” Βόρεια Μακεδονία ” ,μια ονομασία που δεν ανήκει σύμφωνα με την ιστορική και εθνολογική εξέλιξη της περιοχής, και με επίσημη ομολογία Σκοπιανών κρατικών αξιωματούχων,όπως του εκλιπών προέδρου Κύρο Γκλιγκόρωφ που τον Ιούνιο του 1992 σε δηλώσει τους ,είχε παραδεχτεί ότι είμαστε Σλάβοι και δεν έχουμε καμία απολύτως σχέση με την Μακεδονία .
Όλα αυτά ενώ ήδη έχει κατοχυρώσει ” μακεδονική ” ταυτότητα και γλώσσα η γειτονική χώρα με την συγκεκριμένη συμφωνία ,που την αναγνώρισε η επίσημα η Ελλάδα,σύμφωνα με δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ στο γερμανικό τηλεοπτικό σταθμό DW που δεν διαψεύστηκαν από την τότε ελληνική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τον Φεβρουάριο του 2018 ,χαρακτηριστικό αρνητικό από τα πολλά της συμφωνίας των Πρεσπών ,που αναδεικνύει την προχειρότητα και ανευθυνότητα που χειρίστηκαν το συγκεκριμένο θέμα ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς όπως και συνολικά των 153 βουλευτών που την ψήφισαν , χωρίς η τότε κυβέρνηση της χώρας να ζητήσει την άποψη του ελληνικού λαού,για τόσο κρίσιμης και ζωτικής εθνικής σημασίας για το παρόν και ειδικά για το μέλλον της χώρας ζήτημα ,που πολύ πιθανόν να αποτελέσει πηγή αρνητικών εξελίξεων ιδιαίτερα σε ότι αφορά την γεωπολιτική θέση της Ελλάδας στην περιοχή των Βαλκανίων και ευρύτερα στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Για αυτό η σημερινή ελληνική κυβέρνηση της Ν.Δ. ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης,ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας που ως αξιωματική αντιπολίτευση την έχουν καταψηφίσει και γενικά όσοι χειρίζονται το θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών ,από το υπουργείο Εξωτερικών,θα πρέπει ενδεχομένως κάνουν δεύτερες σκέψεις μετά το αποτέλεσμα των προώρων εκλογών τον Απρίλιο του 2020 στην γειτονική χώρα,που πολύ πιθανόν να φέρει σύμφωνα πάντα με τις δημοσκοπήσεις το κόμμα της μείζονος αντιπολίτευσης VMRO ,ειδικά αν σε περίπτωση που τελικά είναι η επόμενη κυβέρνηση στα Σκόπια, και αμφισβητήσει έμπρακτα αυτή την συμφωνία.
Σε διαφορετική περίπτωση αν οι εξελίξεις μετά τις εκλογές σε 6 μήνες στην γειτονική χώρα οδηγήσουν τελικά σε επίσημη αμφισβήτηση της συμφωνίας των Πρεσπών και η Ελλάδα επιμένει στην πιστή της εφαρμογή, τότε η ευθύνη ιδιαίτερα των κυβερνώντων και όσων υποστηρίζουν αυτή την συμφωνία, θα είναι πολύ μεγάλη για ενδεχόμενες αρνητικές εξελίξεις στην περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, πολύ περισσότερα όταν ιστορικά και εθνολογικά η περιοχή της Μακεδονίας ανήκει μόνο σε αυτή.
Ευχής έργον είναι τελικά να επικρατήσει η λογική του εθνικού συμφέροντος που είναι ιδιαίτερα αν οι εξελίξεις μετά τις εκλογές στην γειτονική χώρα οδηγήσουν σε αυτή την κατεύθυνση ,στην επίσημη αμφισβήτηση από την Ελλάδα της συμφωνίας των Πρεσπών, από την σημερινή κυβέρνηση που έχει την ευθύνη άσκησης της εξωτερικής πολιτικής και όσο το δυνατόν γίνεται περισσότερα κοινοβουλευτικά κόμματα ,για αυτό και οι εξελίξεις που θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες πριν και μετά τις εκλογές της 12ης Απριλίου που πολύ πιθανόν να αναδείξουν νέα κυβέρνηση στα Σκόπια ,ενδεχομένως να είναι κρίσιμες και καθοριστικές και στο εσωτερικό της χώρας μας.

Αθανάσιος Μανουσάκης