Συνταγματική αναθεώρηση και αυτονόητες αλλαγές – Σκέψεις και προβληματισμοί για τις αλλαγές στον καταστατικό χάρτη της χώρας .

Ψηφίστηκαν την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή, οι εννέα αλλαγές στον συνταγματικό χάρτη της Ελλάδας από την πλειοψηφία των μελών του κοινοβουλίου, ολοκληρώνοντας έτσι την διαδικασία των αλλαγών στον καταστατικό χάρτη της χώρας ,που ξεκίνησε από την πρωτοβουλία που είχε αναλάβει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ,τον Ιούλιο του 2016 κατά τη προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο.
Να σημειωθεί ότι το σημερινό κυβερνών κόμμα της Ν.Δ. απέρριψε όλες τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να υπερψηφίζει ,μεταξύ άλλων την πρόταση της Ν.Δ. για την λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, υποβολής προτάσεων νόμου προς το κοινοβούλιο από τους πολίτες με την συλλογή συγκεκριμένου αριθμού υπογραφών.
Αποτέλεσμα έτσι της διαδικασίας αυτής ,ήταν να ψηφιστούν 9 σημαντικές διατάξεις από τις συνολικά 49 που πρότειναν Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ και αφορούσαν 28 άρθρα του Συντάγματος και έτσι ολομέλεια της Βουλής ολοκλήρωσε την διαδικασία και σφράγισε τον καταστατικό χάρτη της χώρας.
Οι εννέα συνταγματικές αλλαγές αφορούν :
– Διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πλειοψηφία των 151 βουλευτών και η αποσύνδεση της από τη πρόωρη διάλυση της Βουλής .
– Δυνατότητα στους Έλληνες απόδημους του εξωτερικού ,να ψηφίζουν στο τόπο διαμονής τους (έλαβε 212 ψήφους )
– Κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας, για άσκηση ποινικής δίωξης υπουργών και υφυπουργών ( έλαβε 274 ” ΝΑΙ ”, 0 ”ΟΧΙ ” και 23 ” Παρών ” ).
– Περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας και προστασία του βουλευτή μόνο για κοινοβουλευτικά καθήκοντα και όχι ζητήματα ποινικού κωδικά.
– Κατοχύρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος .
– Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία 500 χιλ.πολιτών, με υποβολή προτάσεων νόμου προς το κοινοβούλιο.
– Επιλογή μελών Ανεξάρτητων Αρχών, από τα 3/5 της διάσκεψης των προέδρων της Βουλής και όχι τα 4/5.
– Δυνατότητα στην μειοψηφία να συγκροτεί δυο Εξεταστικές επιτροπές,ανά κοινοβουλευτική περίοδο.
– Εξομοίωση στρατιωτικών με τακτικούς δικαστές. Στις αναθεωρητέες διατάξεις που ψηφίστηκαν,αποφασιστικό ρόλο, είχε η κυβερνητική
πλειοψηφία της Ν.Δ. που προέκυψε από της εκλογές της 7ης Ιουλίου και αριθμεί 158 βουλευτές .
Από την πλευρά της, η αξιωματική αντιπολίτευση υπερψήφισε τη κοινή πρόταση που είχε καταθέσει μαζί με την Ν.Δ . για την κατάργηση της αποσβεστικής
προθεσμίας ,σε ότι αφορά την ποινική ευθύνη υπουργών καθώς και τις δυο ξεχωριστές προτάσεις, την δική της και της κυβερνητικής πλειοψηφίας για την λαϊκή νομοθετική
πρωτοβουλία
Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ είπε ΟΧΙ,στις δυο προτάσεις της Ν.Δ. που αφορούν την διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και τη ψήφο των Αποδήμων Ελλήνων .
Πάντως αν υπάρχει κάποιο συμπέρασμα από την διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι δυστυχώς δεν είναι τόσο τολμηρή με πραγματικές
σύγχρονες και ριζικές αλλαγές που χρειάζεται η Ελλάδα και το κοινοβουλευτικό δημοκρατικό πολίτευμα, λαμβάνοντας υπόψη της σημερινές κοινωνικές αλλά και παγκόσμιες εξελίξεις.
Συγκεκριμένα το μεγάλο μειονέκτημα αυτής της διαδικασίας ήταν κατά την προσωπική μου άποψη η μη ίδρυση μη κρατικών – ιδιωτικών πανεπιστημίων με αναθεώρηση του άρθρου 16 παράγραφος 5, που να επιτρέπει την ίδρυση αυτών των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων από ιδιωτικούς φορείς όπως ισχύει για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενδεχομένως και από άλλους φορείς Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου ( ΝΠΔΔ) όπως η Εκκλησία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση,την ίδια ώρα που σημαντικό τμήμα του Ελληνισμού ,όπως η Κύπρος έχει θεσπίσει ήδη στο δικό της σύνταγμα την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων ,που λειτουργούν χωρίς προβλήματα και παράλληλα επιφέρουν αύξηση του ακαθάριστου εθνικού της προϊόντος (ΑΕΠ) ,καθιστώντας την ηρωική και ταλαιπωρημένη μεγαλόνησο,πόλο έλξης εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές περιοχές του πλανήτη.
Έτσι χάθηκε από την προηγούμενη Βουλή μια μεγάλη ευκαιρία,όπως και σε προηγούμενες διαδικασίες συνταγματικής αναθεώρησης (2001 και 2008) που τέθηκε και πάλι το θέμα αναθεώρησης της σχετικής διάταξης, όχι μόνο λόγω της στείρας άρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ,του ΚΚΕ αλλά και άλλων κομμάτων όπως του ΜΕ.ΡΑ 25 στο σημερινό κοινοβούλιο και της Χρυσής Αυγής στο προηγούμενο ,με εξαίρεση την στάση της Ν.Δ . της Ελληνικής Λύσης και του Κινήματος Αλλαγής,χάνοντας έτσι η Ελλάδα μια ευκαιρία εκπαιδευτικής και οικονομικής αναβάθμισης ,την ίδια ώρα που χιλιάδες Ελληνοπούλα που δεν καταφέρουν να εισαχθούν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, αναγκάζονται να σπουδάσουν στην Κύπρο και στο εξωτερικό,αλλά και σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ( Βουλγαρία,Τσεχία κ.α.) που μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων και την εκλογή δημοκρατικών κυβερνήσεων, το 1989 ,θέσπισαν την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων ,αποτελώντας όπως και η Κύπρος πόλος έλξης εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος και με θετικές επιπτώσεις όσον αφορά την οικονομική τους ανάπτυξη.
Ένα άλλο μειονέκτημα αυτής της διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης ήταν και η η προσθήκη στο άρθρο 21 παράγραφοι 1 και 2, στήριξης του κοινωνικού θεσμού της οικογένειας που έχει αναγνωρίσει και με την ψήφιση του πρώτου μεταπολιτευτικού συντάγματος του 1975 ,ιδιαίτερα σε ότι αφορά την παράγραφο 2,που αναφέρεται στην στήριξη της πολύτεκνης οικογένειας.
Στην διάταξη αυτή θα μπορούσε τουλάχιστον η κυβερνητική πλειοψηφία της Ν.Δ. ενδεχομένως και με την στήριξη άλλων κομμάτων να προσθέσει ως ερμηνευτική έστω διάταξη την στήριξη ιδιαίτερα της ελληνικής οικογένειας και ειδικότερα της πολύτεκνης,με στήριξη με κάθε οικονομικό και θεσμικό μέσο όσον αφορά την νομοθετική πρωτοβουλία ,προκειμένου παράλληλα να δοθεί ένα μήνυμα αντιμετώπισης του δημογραφικού ζητήματος ,την ίδια ώρα που η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υπογεννητικότητας και οικονομικών δυσκολιών και λόγω της κρίσης που μαστίζει την χώρα εδώ και 10 χρόνια ,με την επιβολή και των ασφυκτικών μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής (μνημόνια), δεν “επιτρέπει” σε νέα ζευγάρια να κάνουν περισσότερα από 1 έως 2 παιδιά .
Επίσης ένας πρόσθετος παράγοντας τροποποίησης του άρθρου 21 παραγράφων 1& 2 ,είναι και το πολύ οξυμένο ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες ,προβλήματος της παράνομης μετανάστευσης όπου υπάρχει έντονος κίνδυνος αλλοίωσης της πληθυσμιακής σύνθεσης της Ελλάδας με την καθημερινή άφιξη χιλιάδων παράνομων μεταναστών,ειδικότερα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ( Μυτιλήνη,Χίος,Λέσβος ) και με υπαρκτό το κίνδυνο ,όπου ήδη έχουν εμφανιστεί κρούσματα διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής και γαλήνης, όπως στα συγκεκριμένα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Επίσης στην συνταγματική αυτή αναθεώρηση, το αρνητικό κατά την προσωπική μου πάντα άποψη είναι ότι δεν επανήλθαν οι αποφασιστικές αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας σύμφωνα με το άρθρο 35 παράγραφοι 1-3 ,όπως ορίστηκαν από το σύνταγμα του 1975 που προβλέπει την παύση του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης ,αν διαπιστωθεί δυσαρμονία με την πλειοψηφία του ελληνικού λαού και της δυνατότητας σύγκλησης του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών για κρίσιμης σημασίας εθνικά και κοινωνικά ζητήματα με πρωτοβουλία του αρχηγού του ελληνικού κράτους και όχι μόνο του πρωθυπουργού και αρχηγού του πρώτου κόμματος στην Βουλή ,αρμοδιότητες που εσφαλμένα υποστηρίζω προσωπικά ότι η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου,εσφαλμένα κατάργησε με την συνταγματική αναθεώρηση του 1986, καθιστώντας το πολιτικό σύστημα της χώρας,ουσιαστικά πρωθυπουργοκεντρικό.
Με βάση αυτά τα δεδομένα,νομίζω κάθε συζήτηση εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον ελληνικό λαό και όχι αποκλειστικά από την Βουλή,καθίσταται περιττή ,αφού με το ισχύον Σύνταγμα και με την πρόσφατη Συνταγματική Αναθεώρηση ο ανώτατος άρχοντας δεν έχει εκείνες τις αποφασιστικές αρμοδιότητες για τις οποίες θα μπορούσαν οι πολίτες να επιλέξουν το πρόσωπο που επιθυμούν όπως συμβαίνει στις εθνικές εκλογές όπου η κυβέρνηση που εκλέγουν έχει τις ουσιαστικές και καθοριστικές αρμοδιότητες άσκησης πολιτικής,σύμφωνα με το καταστατικό χάρτη της χώρας .
Ωστόσο στα θετικά αυτής της συνταγματικής αναθεώρησης είναι η αναθεώρηση του άρθρου 32, παράγραφοι 3& 4 όσον αφορά την απαιτούμενη πλειοψηφία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας , από την Βουλή ,που ψήφισε μόνο η κυβερνητική πλειοψηφία των 158 βουλευτών της Ν.Δ. που επιτρέπει με την πλειοψηφία των 151 τουλάχιστον ψήφων την εκλογή του πρώτου πολίτη της χώρας χωρίς να αποκλείει αν υπάρχει συναίνεση την ευρεία πλειοψηφία ,θέτοντας ουσιαστικά τέλος σε μια διάταξη που τα τελευταία ειδικά χρόνια δεν είχε νόημα όσον αφορά την ευρύτερη συναίνεση που απαιτείται όπως την προέβλεψε ο συνταγματικός νομοθέτης του 1975,και έγινε αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης και πολιτικών σκοπιμοτήτων ,με χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι συνέβη κατά την διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Δεκέμβριο του 2014 με την στάση της τότε μείζονος αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ προσωπικά του αρχηγού του Αλέξη Τσίπρα και άλλων αντιπολιτευομένων κομμάτων ,που με την άρνηση στήριξης στο πρόσωπο του τότε υποψηφίου Σταύρου Δήμα ,οδήγησαν την χώρα στην άσκοπη εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου 2015,σε μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία ,με ότι ακολούθησε ιδιαίτερα κατά το εξάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015,της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ.
Επίσης θετικό σημείο της αναθεώρησης ,είναι η διατήρηση του άρθρου 3,παράγραφοι 1-3 για τις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας ,που καθορίζει ξεκάθαρα χωρίς παρερμηνείες και ιδεολογικές αγκυλώσεις τις σχέσεις των δυο πολιτειακών θεσμών και επιβεβαιώνει όπως και έχει αποδεχθεί και κοινωνικά την άρρηκτη σταθερή σχέση Ορθοδοξίας και Ελληνισμού,από την εθνική παλιγγενεσία του 1821 έως σήμερα,παρά τις αντιδράσεις των ΣΥΡΙΖΑ,Κινήματος Αλλαγής , ΚΚΕ και του ΜΕ.ΡΑ 25 που κυρίως λόγω των αριστερών ιδεοληψιών τους,ζητούσαν αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου,με το σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από την διαδικασία της προηγούμενης συνόδου της Βουλής ,να ζητεί την προσθήκη στο σχετικό άρθρο του ” ουδετερόθρησκου κράτους ”.
Θετικό στοιχείο επίσης ,σε αυτή την συνταγματική αναθεώρηση στο άρθρο 54 παράγραφοι 1-3 του δικαιώματος ψήφου στους Απόδημους Έλληνες ,που αποτελούσε ένα αυτονόητο ορθό διαχρονικό αίτημα τους όπως συμβαίνει με τους πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών και ευτυχώς θεσπίστηκε στην αναθεώρηση αυτή με 212 ψήφους παρά τις παλινωδίες και τις προσχηματικές προτάσεις κομμάτων που τελικά το ψήφισαν, με εξαίρεση τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν έλειψαν βέβαια και προτάσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα ,όπως αυτή της τροποποίησης του άρθρου 5 παράγραφοι 1-2 που αφορούν τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα των Ελλήνων και Ελληνίδων ,όπως του ΣΥΡΙΖΑ που πρότεινε την προσθήκη στις παραγράφους του σχετικού άρθρου της ” απαγόρευσης διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας η χαρακτηριστικών φύλλου ” που πολύ σωστά κατά την προσωπική μου άποψη απέρριψαν 178 βουλευτές ,αφού πέρα από το συγκεκριμένο ισχύον συνταγματικό άρθρο και η σχετική νομοθεσία ,όπως αυτή που ψηφίστηκαν σύμφωνα και της ιδεολογικές απόψεις της προηγούμενης κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα ,καλύπτει και προστατεύει όλες τις κατηγορίες ευάλωτων για διακρίσεις πολιτών.
Μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης από την Βουλή, η 14η στην νεότερη ελληνική πολιτική συνταγματική ιστορία, είχαν προηγηθεί άλλες 13 μαζί με τις αλλαγές πολιτεύματος ,από τη εθνική παλιγγενεσία του 1821 έως σήμερα ,ενώ στην Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία μετά την μεταπολίτευση του 1974 είχαν προηγηθεί άλλες τρεις (1986,2001,2008) , καλείται να αποδείξει την εφαρμογή των νέων τροποποιημένων διατάξεων στις νέες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες
Ευχής έργον η διαδικασία αυτή να αποβεί προς όφελος της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος της Προεδρευόμενης κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας και να πειστεί η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας για την αξιοπιστία λειτουργία των θεσμών προς όφελος της.
Με αυτή την προϋπόθεση η Ελλάδα θα μπορέσει να προχωρήσει ομαλά και αυτό είναι ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης ,αλλά και ολόκληρου του πολιτικού συστήματος για ένα καλύτερο παρόν και μέλλον της χώρας,στις πολύ δύσκολες ιδιαίτερα παγκόσμιες συνθήκες.

Αθανάσιος Μανουσάκης